52 yıllık anlaşma sona eriyor! Türkiye harekete geçti
Türkiye ile Irak arasında 1973 yılından bu yana yürürlükte olan Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması, 27 Temmuz 2026 itibarıyla sona erecek. Türkiye, Irak-Türkiye petrol boru hattı için "yeni ve canlı" bir dönem istiyor. Bu kapsamda 52 yıllık anlaşmanın günümüz şartlarına göre yeniden yapılması planlanıyor.
Türkiye ile Irak arasında 1973 yılından bu yana yürürlükte olan Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması, 27 Temmuz 2026 itibarıyla sona erecek. Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre, Türkiye-Irak Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması, Ham Petrol Boru Hattı Protokolü ve diğer ilgili anlaşma ve protokoller, 27 Temmuz 2026 tarihinden itibaren sona erecek.
52 yıllık anlaşmanın günümüz şartlarına göre Irak ile yeniden yapılması ve bu sayede 2 yılı aşkın süredir kapalı bulunan hattın işlerlik kazanması planlanıyor.
52 YILLLIK ANLAŞMA REVİZE EDİLECEK
Sabah'ta yer alana habere göre, Erbil ve Bağdat yönetimleri arasında petrol gelirlerinin paylaşımına yönelik süren tartışmalar nedeniyle 25 Mart 2023'te kesilen petrol akışının yeniden başlayabilmesi için 52 yıllık dönemin şartlarına göre yazılmış bu anlaşmanın günümüz şartlarına göre revize edilmesi sağlanacak.
Irak merkezi hükümeti ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) arasında 17 Temmuz'da varılan yeni anlaşma kapsamında IKBY'nin tüm petrol üretimini petrol şirketi SOMO'ya teslim etmesi öngörülürken, iki grup arasında bir orta yol böylece bulunmuştu. IKBY'nin günlük en az 230 bin varil petrolü Bağdat'a teslim etmesi gerekirken, teslim edilecek her bir varil için IKBY'ye 16 dolar avans ödenmesi kararlaştırılmıştı.
TÜRKİYE DİPLOMASİ ÇALIŞMASI YÜRÜTECEK
Bu yeni gelişmeler ışığında Türkiye de enerji konusunda hem Irak merkezi hükümetiyle yeni bir zemin kurmak, hem de IKBY ile doğrudan ilişkilerini yeniden tanımlamak için diplomasi çalışması yürütecek. Bu çerçevede bugünün petrol ticareti dinamiklerine uymayan 52 yıllık anlaşmanın revize edilmesi sağlanacak. Yeni bir anlaşma yapılması ve günlük 1.4 milyon varil kapasiteye sahip hattın yeniden aktif hale getirilmesi hedefleniyor. Hattın kapalı kaldığı 25 Mart 2023 tarihinden bu yana Irak'ın zararının 25 milyar dolar olduğu hesaplanıyor.
2010'DA YENİLENMİŞTİ
İki ülke arasında 27 Ağustos 1973'te imzalanan Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması çerçevesinde hattın ilk fazı, 1976 yılında işletmeye alınmıştı. Anlaşma, 2010'da yenilenerek 15 yıllığına uzatılmıştı.
