300 Lira Davası

2001 yılından bu yana Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından düzenlenen gayrimenkul sektöründeki 'değerleme uzmanlığı', bir diğer ifadeyle 'ekspertiz' işlerinde bankalarla uzmanların arasına kara kedi girdi. Son dönemde aldıkları işlem ücretleri ve komisyonlar nedeniyle sıkça tartışılan bankalar bu kez lisanslı eksperler, dolayısıyla bu kişilerin bağlı olduğu SPK ile karşı karşıya kalmış durumda.

Milliyet'in haberine göreAnlaşmazlık konusu ise uzmanların bu işlemler için belirlediği 300 TL'lik fiyat. Değerleme şirketleri artık bu ücretin altında işlem yapmayacaklarını kaydediyor. Bankalar ise fiyatı yüksek bularak tarifeyi mahkemeye taşıdı. Bankaların konut kredisi müşterilerinden eksertiz ücreti olarak 300 TL'nin oldukça üzerinde para alması ise dikkat çeken bir diğer konu.

BANKALAR 'OLMAZ' DEDİ

SPK lisanslı uzmanların meslek birliği olan Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği (TDUB) mayıs ayında asgari rapor ücreti uygulamasına geçti. Burada belirlenen fiyat 300 TL oldu. Bankalar kredi işlemlerinde bunun üzerinde fiyat almalarına karşılık daha önce ödedikleri daha düşük fiyatta ısrar etti. Aradan geçen sürede anlaşma sağlanamadı. Bu karara karşı çıkan 8 banka (Eurobank, ING Bank, Garanti Bankası, Vakıflar Bankası, Akbank, Yapı Kredi Bankası, Denizbank, Türk Ekonomi Bankası) konuyu Danıştay'a taşıdı.

1200 TL ALAN VAR

Lisanslı eksperlerin meslek birliği olan TDUB, SPK'ya bağlı bir oluşum ve Bakanlar Kurulu statüsü ile kuruldu. Bu yüzden Birlik, davaya Başbakanlık ve SPK'nın da taraf olduğunu kaydediyor. Birlik bu 8 bankanın, TDUB'la birlikte SPK ve Başbakanlığı da dava etmiş olduğunu ifade ediyor.

Piyasadan edinilen bilgilere göre bankalar ekspertiz ücreti başına konut kredisi kullananlardan 500 TL ile 1200 lira arasında ücret tahsil ediyor. TDUB bu rakamın genelde 250 lirasının değerleme şirketlerine verildiğini ifade ediyor. Bazı durumlarda rapor başına 250 liradan daha az ödendiğinin de altı çiziliyor. TDUB ise rapor başına asgari fiyatın 300 lira olmasında ısrar ediyor. Lisanslı eksperler yaklaşık 5 yıldır fiyatların değişmediğini kaydediyor.

Mortgage olarak bilinen konut finansmanı sistemi kapsamında, bankaların kredi verebilmesi için zorunlu olan ekspertiz raporlarının sayısı yılda 500 bini geçiyor.

BANKALAR TüKETİCİDEN KAT KAT FAZLA KAZANIYOR

Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği (TDUB) Başkanı Bekir Yener Yıldırım, Bakanlar Kurulu'ndan aldıkları yetki çerçevesinde ekspertiz ücretini konut başına 300 lira olarak belirlediklerini vurgulayarak, "Bankalar şu anda 250 lira civarında ekspertiz ücreti ödüyor. Fiyatlar 5 yıldır bu seviyede. Hatta bazı bankalar bunu bile fazla buluyor. Bu nedenle bizim belirlediğimiz 300 lirayı vermemek için dava açtılar" dedi. Yıldırım, bankaların kendilerinin sunduğu hizmetin çok daha fazlasını kredi kullanan tüketiciden aldığını vurgulayarak, "Bankaların da masrafı var ama asıl işleri biz yapıyoruz. Bu nedenle bizden aldıkları miktarın kat kat fazlasını tüketiciye yansıtıyorlar. Yılda 500 bin bireysel konut kredisi raporu hazırlanıyor. Tanesi 50 liradan yıllık 25 milyon liralık ekspertiz piyasası oluşuyor" değerlendirmesini yaptı.

Yıldırım, TUDB'nin kanunla kurulduğunu ve açılan davaya Bakanlar Kurulu ve Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SPK) taraf olduğunu açıklayarak, "Bu nedenle biz, Bakanlar Kurulu ve SPK savunma hazırlıyoruz" diye konuştu.

Sermaye Piyasası Kurumu (SPK) 2001'de yaptığı düzenleme ile gayrimenkul değerleme uzmanlığı ve değerleme şirketleri ile düzenleme yaptı. Bu amaçla sınavlar açtı, sınavı geçen uzmanları ve onların kurdukları şirketleri lisanslamaya başladı. 2006'da çıkarılan yasayla Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği (TDUB) kurulması kararı alındı. Bakanlar Kurulu Kararı ile statüsü yayınlanan TDUB, 2010'da faaliyete geçti. Bakanlar Kurulu'nun statüsüne göre TDUB, lisanslı eksperlerin hazırladıkları raporlar için alacakları ücretleri düzenlemeye yetkili.