11. Rekabet Hukuku ve İktisadında Güncel Gelişmeler Sempozyumu

Akdeniz Üniversitesi'nde düzenlenen 11. Rekabet Hukuku ve İktisadında Güncel Gelişmeler Sempozyumunda İlaç Sektörü Araştırması konusunda bir sunum yapan Rekabet Uzmanı Cumhur Atalay Türkiye'de ilaçla ilgili toplam AR-GE harcamalarının dünyadaki harcamaların on binde 5'i oranında olduğunu söyledi.

11. Rekabet Hukuku ve İktisadında Gelişmeler Sempozyumu Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Konferans Salonunda gerçekleştirildi. Sempozyuma Akdeniz Üniversitesi Rektör YardımcısıProf. Dr. Abdullah Aziz Ergin, Rekabet Kurumu Başkanı Prof. Dr. Nurettin Kaldırımcı, Rekabet Uzmanı Cumhur Atalay, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Başkan Yardımcısı Güven Artıran, SGK Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğü, İlaç ve Eczacılık Daire Başkanı Hüseyin Kılıçaslan, Araştırmacı İlaç Firmaları Derneğinden (AİFD) Cihangir Topkar, İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikasından (İEİS) Turgut Tokgöz, Türkiye İlaç Sanayi Derneğinden (TİSD) Cengiz Celayir, Gün Hukuk Bürosundan Av. Özge Atılgan Karakulak katıldı.

50 İLAÇ FİRMASI İLE ARAŞTIRMA YAPILDI

İlaç Sektöründe yaptıkları araştırmaya 50 firmanın katıldığını belirten Atalay temel amacın fiyat rekabetinin geliştirilmesi, ilaç harcamalarının sürdürülebilirliğinin endişesi olduğunu bildirdi. Piyasa ilaç girdiği zaman 5 ülkede olan fiyat değerlendirilmesi yapıldığını, en olan fiyatın esas alındığını kaydeden Atalay geri ödeme konularında da değindi. Atalay şöyle konuştu:

"Geri ödeme kapsamı 2010 yılında yüzde 96, Sosyal Güvenlik kapsamında ise yüzde 85. İlaç ve reçetelerden de katılım payı alınıyor. Çalışanlardan yüzde 20 oranında, Sosyal Güvenlik Kurumlarında çalışanlardan da yüzde 10 oranında katılım payı alınıyor."

Ruhsatlandırma konusunda da değinen Atalay 50 firmadan edinilen bilgilerde firmaların sektörü temsil etme oranının yüzde 90'ın üzerinde olduğunu tespit ettiklerini ifade etti. 2004 yılında ruhsat başvurularında çarpıcı bir farklılık görüldüğünü söyleyen Atalay 50 firmadan 5 bin 954 ruhsat başvurusu yapıldığını da tespit ettiklerini kaydetti. Fiyatlandırma konusundaki tespitlerin en önemlisinin ise harcamaların sürdürülebildiğine yönelik olduğunu belirten Atalay "Fiyatlandırma ve ruhsatlandırma beraber sürdürülüyor. 'Düşük fiyatlandırma' olması beklenen jenerik ilaç firmaları orijinal ilaç firmaları gibi davranarak fiyat rekabetine yönlendirebileceğimiz kaynakların önemli bir kısmını tanıtım faaliyetlerinde kullanıyor" dedi. Geri ödeme ile ilgili ilk tespitlerde belli sürelerde kısalma görüldüğünü ifade eden Atalay başvuruların değerlendirilmesi bakımından jenerik ilaçlar lehine düzenlemeler bulunduğunu söyledi.

PATENT BAŞVURULARI OLDUKÇA DÜŞÜK

Patent başvuru şeklilerine göre bakıldığında başvuruların oldukça düşük düzeyde olduğunu gözlemlediklerini belirten Atalay

"122 ürün toplam 426 patent ile korunuyor. Bir ürünü koruyan en çok 20 patent var. 830 patentin 31'i bölünmüş başvurular sonucunda tescil edilmiş. Bölünmüş başvurularda idari sürelerin ortalaması yüzde 70" şeklinde konuştu. Patent davalarında da değinen Atalay 119 davanın karara bağlandığını, bu davaların sonuçlanma süresinin ortalama 2,5 yıl olduğunu söyledi.

TALEP CEPHESİNDE FİYATA DUYARSIZLIK VAR

Sektörün en önemli özelliğinin talep cephesinde fiyata duyarsızlık olduğunu kaydeden Atalay fiyat rekabetine dair aksaklıklardan birisini tanıtım faaliyetleri olarak tespit ettiklerini bildirdi. Rekabet getirilerinin önemli bir kısmının nihai tüketicilere ve devlete aktarılmamasının da fiyat rekabetindeki aksaklıklardan biri olduğunu söyleyen Atalay "Patent korumasını da fiyat rekabetine dair aksaklık olarak dedik, ama sorgulamıyoruz. Piyasa oyuncularının stratejik davranışlarını da fiyat rekabetin olmamasına yol açtığı tespit edilebilir" dedi.

AR-GE HARCAMALARI DÜNYADAKİ HARCAMALARIN ON BİNDE 4'İ ORANINDA

Türkiye'de ilaçla ilgili yapınla AR-GE çalışmalarının toplamının dünyadaki harcamaların on binde 5'i oranında olduğunu ifade eden Atalay, "AR-GE harcamalarının tespitinde gider tablosu dikkate alındı. Jenerik ve orijinal ilaç firmalarının AR-GE harcamaları genellikle klinik ilaç kullanımı için kullanılmış durumda. Ankete katılan 50 firmayı orijinal ve jenerik olarak ayırarak çalıştık. Bunu da TL bazında ciro bazında belirlemeğe çalıştık. 2010 yılında 1 jenerik firmasında yapılan satış 1.15 oranında" şeklinde konuştu.

AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ SON 5 YILDA ÇOK GELİŞTİ

Sempozyumda konuşma yapan Akdeniz Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Abdullah Aziz Ergin ise Türkiye'de son yıllarda yaşanan gelişmelere değinerek hedeflere doğru emin adımlarla yürümekte olduğunu belirtti. Akdeniz Üniversitesi'nin son yıllarda ilklere imza attığını da kaydeden Prof. Dr. Ergin "Son 5 yıl içerisinde 15 bin öğrencisi olan Akdeniz Üniversitesi'nde 40 bin öğrenci eğitim almakta" dedi. Akdeniz Üniversitesi Hastanesinde yapılan nakillere de değinen Prof. Dr. Ergin, "Çift kol, iki yüz nakli yapıldı. Çok başarı ile yürütüldü. Onun ötesinde 2 yıl önce İsveç'te bir çalışma vardı. Rahmi olmayan bir kadına rahim nakletmeyi düşünüyorlardı. Onlar düşünürken biz o ameliyatı Akdeniz Üniversitesi'nde gerçekleştirdik. Sadece nakille kalmadık, rahim nakli olan Derya Sert şu anda hamile" ifadelerini kullandı. Akdeniz Üniversitesi'nin teknokent alanında da güzel işler yaptığını ifade eden Prof. Dr. Ergin "12 tane ürünümüz şu anda piyasada. 100'ün üzerinde patente sahibiz. Akdeniz Üniversitesi kendi alanında kendisi ile açılan teknokentlerin arasında birinci olması ile beraber, Türkiye genelinde 3. sırada" şeklinde konuştu.

KONUŞMAYA İHTİYAÇ VAR

Rekabet Kurumu'nun bu sempozyumları konuşulacak ve müzakere edecek birçok konu olduğu için devam ettirdiğini söyleyen Rekabet Kurumu Başkanı Prof. Dr. Nurettin Kaldırımcı ise

"Hayat devam ediyor, her gün sürprizlerle karşılaşıyoruz. Hem dünyadaki hem de ülkemizdeki toplantılarda aradığımız şey sağlıklı durum sergilemek. İşini yapmak meselesi. Bütün

kurumlar her defasında yaptığı işi yeniden gözden geçirmek durumunda" dedi. Bu yılki sempozyumda tebliğ sunma talebinin çok olduğunu ifade eden Prof. Dr. Kaldırımcı bu yılın bir başka öne çıkan konusun ise rekabet kurumdan ilaç sektörü ile yapılan çalışmanın kamuoyuna açıklanması olduğunu belirtti.

Konuşmaların ardından Rekabet Kurumu Başkanı Prof. Dr. Nurettin Kaldırımcı'ya plaket verildi. Sempozyum oturumlarla devam edecek. - ANTALYA