100 Yıllık GM'i 173 Milyar Dolarlık Borç Yıktı

ABD’nin yıllarca dünya liderliğinde oturan sembol otomotiv devi, 100 yıllık General Motors (GM), 172.8 milyar dolarlık borçla, sektör tarihinin en büyük "iflas koruma" başvurusunu yaptı. Hazırlanan plana göre, GM, ’eski’ ve ’yeni’ diye ikiye ayrılacak. ABD yönetimi, şirkete yüzde 60 hissedar olacak. GM, 90 günlüğüne iflastan korunacak.

ABD’nin sembolü 100 yıllık otomotiv devi General Motors (GM), 172.8 milyar dolarlık borcuna yenik düşerek, otomotivde tarihin en büyük iflas koruma başvurusuna imza attı. ABD hükümetinin borçların azaltılması, istihdam maliyetlerinin düşürülmesi ve fabrika kapatmalar için 1 Haziran’a kadar süre tanıdığı GM, kurtuluşu iflas korumasına başvurmakta buldu. New York Manhattan İflas Mahkemesi hakimi Robert Gerber, 82.3 milyar dolarlık varlığına karşın 172.8 milyar dolar borcu bulunan GM’nin dün yaptığı iflas koruma başvurusunu işleme koydu. GM’yi ’yeni’ ve ’eski’ olarak ikiye ayıracak olan ve yüzde 60 ile ABD hükümetini en büyük hissedar haline getirmeyi amaçlayan planı çerçevesinde, şirkete 90 güne kadar iflas koruma hakkı getirildi.

Üçüncü büyük iflas olur

ABD’de ’Chapter 11’ olarak adlandırılan iflas koruma (iflasın ertelenmesi) başvurusunda bulunan GM, bu süreçte başarısız olursa Lehman Brothers ile telekom devi WorldCom’un çökmesinden sonra ABD tarihinde iflas eden üçüncü büyük şirket olacak. ABD’de iflas koruma hükümlerine göre, iflas korumasına başvuran ve bu kararı aldıran şirket, tüm maddi yükümlülüklerini mahkeme garantisi altında ertelerken, faaliyetlerini yeniden yapılandırarak düzlüğe çıkma fırsatı yakalıyor. İflas koruması altındaki şirketin kaderini İflas Mahkemesi’nin aldığı kararlar belirliyor. Şirket varlıklarının ’iyi şirket’ ve ’kötü şirket’ olarak ikiye ayrılması sağlanıyor. İflas koruması şirketlere borçlarını ertelemek, işçi çıkarmak veya ücretleri düşürmek gibi birçok avantajı da beraberinde getiriyor.

ABD’den 30.1 milyar dolar

İflas koruma başvurusuyla 90 gün içerisinde başarılı bir yeniden başlangıç yapmak isteyen GM için hazırlanan kurtuluş planı şunları içeriyor:

Şirket ’eski GM’ ve ’yeni GM’ olarak ikiye ayrılacak.

Yeni GM, iş planını uygulamak için eski GM’nin varlıklarının neredeyse tamamını alacak

ABD Hazinesi, iflas koruma sürecinde GM’ye yaklaşık 30.1 milyar dolar kredi verecek.

Şimdiye kadar GM’ye 19.4 milyar dolar krede desetği veren hükümet, şirketin 8.8 milyar dolarlık borcunu da üstlenecek.

Hükümet, vereceği daha fazla kredi desteği karşılığında yeni GM’in yaklaşık yüzde 60 hissesini ve imtiyazlı hissesini devralacak. ABD Hazinesi yönetici atayabilecek.

Kanada ve Ontario hükümetleri de GM’ye 9.5 milyar dolar kredi sağlayacak ve 1.7 milyar dolarlık borcunu üstelenecek. Yeni GM’den yüzde 12.5 hisse alacak Kanada hükümetinin bir yönetici seçme hakkı olacak.

Yeni GM, Birleşik Otomotiv İşçileri Sendikası üyesi emeklilerin sağlık harcamalarını karşılayacak ’Gönüllü Personel Yardım Sandığı’ (VEBA) kuracak. VEBA, yeni GM’nin yüzde 17.5 hissesini alacak

Ek olarak yüzde 2.5 daha hisse verilmesi garanti edilecek olan VEBA, oy hakkına sahip olmayan pasif rol biçilen bir yönetici seçecek.

GM’nin 27.1 milyar dolar borcu bulunan yatırımcıların yüzde 54’ü borçların yeniden yapılandırılma planını kabul etti. GM yatırımcıları yeni GM’den yüzde 10 hisse alacak. Bu oranı yüzde 15 artırma hakkına sahip olcak.

4 yılda 82 milyar dolar zarar yazdı

BÜNYESİNDE Buick, Cadillac, Chevrolet, GMC, GM Daewoo, Holden, Hummer, Opel, Pontiac, Saab, Saturn, Vauxhall ve Wuling gibi markaları bulunduran GM, son 4 yılda toplamda 82 milyar dolar zarar yazdı. GM’nin 1980 yılında yüzde 45 olan ABD’deki pazar bayı, 2008’de yüzde 22’ye kadar geriledi. GM, en büyük pazarı ABD’deki satışları geçen yıl yüzde 23 azalarak, 2.9 milyon adete kadar geriledi. Geçen yıl GM’den daha fazla araç satan Japon otomobil üreticisi Toyota, ABD’li devi 77 yıllık tahtından etti.

Rakamlarla GM

Toplam varlıkları: 82.3 milyar dolar.

Toplam borcu: 172.8 milyar dolar.

2008 yılı araç üretimi: 8.35 milyon adet.

2008 yılı zararı: 30.9 milyar dolar.

Dünyadaki çalışan sayısı: 244 bin 500 kişi.

ABD’deki çalışan sayısı: 54 bin kişi.

Yeni GM’de ortaklık yapısı

Yüzde 60 ABD hükümeti.

Yüzde 12.5 Kanada hükümeti.

Yüzde 17.5 emeklilik sandığı.

Yüzde 10 yatırımcılar.

GM, Dow Jones’taki yerini Cisco’ya kaptırdı

İFLAS bavurusunda bulunan GM, Dow Jones Endeksi’ndeki yerini de bilişim şirketi Cisco Systems’e kaptırdı. ABD’li en büyük şirketin yer aldığı endeksteki değişikliğin 8 Haziran tarihi itibariyle hayata geçeceği açıklandı.

GM tarihinin köşe taşları

1908’de William C. Durant tarafından kuruldu.

1919’da finans kolu GMAC’yi kurdu.

1929’da Opel AG’nin yüzde 80 hissesini aldı.

1971’de Isuzu Motors’un yüzde 34.2’sini satın aldı. Bu oranı 1998’de yüzde 49 çıkardı.

1981’de Suzuki Motor’a yüzde 5 ile ortak oldu. 2000’de bu oranı yüzde 20’ye çıkardı.

1986’da İngiliz sopor otomobol markası Lotus’u satın aldı.

1990’da İsveçli Saab’ın yüzde 50 hissesini aldı.

1999’daFuji Heavy Industries’e yüzde 20 ile ortak oldu.

2000’de İtalyan Fiat’ın yüzde 20’sini satın aldı.

2002’de Görüey Koreli Daewoo Motor’u bünyesine kattı.

2005’te Fiat’a 2 milyar dolar ödeyerek ortaklıktan ayrıldı.