İş Hayatında Koçluk mu Mentörlük Mü?
Son yılların büyük rağbet gören uygulaması Profesyonel Koçluk Hizmeti, kişilere olaylara farklı açıdan bakabilme, duygu ve düşüncelerini daha iyi tanımlayabilme, kendine olan güveni artırma gibi birçok konuda destek veriyor.
Profesyonel Koçluk Derneği (ICF Türkiye), koçluk mesleğini toplumun farklı katmanlarına tanıtmak ve koçların gelişimine destek olmak için önemli çalışmalara imza atıyor. Koçluk mesleğinin en fazla karıştırıldığı alanlardan biri de mentörlük. Peki, koçluk ve mentörlüğü birbirinden ayıran farklar neler? İş hayatında kurumlar hangi özelliklere sahip yöneticiler arıyor?
Uluslararası Profesyonel Koçluk Derneği (ICF Türkiye) Başkanı Nur Velidedeoğlu Kavuncu ve Başkan Yardımcısı Naci Demiral ile görüşüp, iş hayatında kurumların hangi tip yönetici profili yetiştirdiğini, ne özellikler aradığını ve kişilerin başarı için kendilerini nasıl geliştirebilecekleri hakkında bilgiler aldık.
Kişiyi iş hayatında başarıya götüren faktörler…
Nur Velidedeoğlu Kavuncu, koçluğun iş yaşamında etkilerini değerlendirirken "Koçluk becerileri gelişmiş lider yöneticilerin, kendi gelişimlerine odaklanırken birlikte çalıştıkları kişilere de koçluk yaklaşımıyla liderlik yaptıklarını görüyoruz" diyor. Velidedeoğlu Kavuncu, liderlerin başarılarını ise; "Kendi kaynaklarının neler olduğunu, bunları nasıl kullanabileceğini ve insanların davranışlarının arkasındaki duyguları anlayarak ve onları yöneterek, etkili insan ilişkilerine sahip oluyor" şeklinde açıklıyor.
Mentörlük nedir, iş hayatında hangi amaçlarda kullanılıyor?
Mentörlük kurum içindeki değerli bilginin, kurum kültürünün, liderlik deneyimlerinin ve tecrübelerin belirli bir sistem çerçevesinde yönetim kadrosuna aktarımıdır.
Deneyimli yöneticilerin kendilerinden daha az deneyimli, gelecek vadeden, şirkette önemli görevlere gelmesi beklenen çalışanların kişisel, kariyer ve mesleki gelişimlerine destek olmalarını sağlayan yapılandırılmış bir ilişkidir.
Mentör kimdir?
Mentör; zamanını, bilgisini ve çabasını kendisinden daha az deneyimli bir kişinin (mentee) verimliliğini ve başarısını artırması yönünde çalışan kişidir. Rehber ve akıl hocası konumundadır. Başka bir deyişle kendi alanında uzman olmuş kişidir. İzlenmesi gereken stratejiler ve politikalarla ilgili öneride bulunur.
Profesyonel Koçluk Hizmeti kurumlara ne avantaj sağlıyor?
Koçluğun mentörlükten farklı olarak neyin, nasıl yapılması gerektiğini söylemek olmadığının altını çizen Naci Demiral, "Kişi kendisi karar verecektir ama önemli olan onu karar sürecine hazırlamak, hayatının sorumluluğunu kendi eline almasına yardımcı olmaktır" diyor. "Koçluk bir terapi süreci, danışmanlık, eğitmenlik ya da öğretmenlik değildir" diyen Demiral, Koçun farklı durumlarda, farklı kişilerle çalışırken tarzını, değiştirebilmesi, uyum sağlaması gerektiğini de ekliyor. Günümüz iş hayatında kurumların yöneticilerini "Liderlik Gelişim Programları" ile desteklediğini söyleyen Demiral, şirketlere yol göstermesi açısından bu programların içeriklerini şöyle aktardı; "Bu programların içinde bir koç gibi yaklaşmanın ve koçluk bakış açısının kazandırıldığı eğitimler sıklıkla yer alıyor. Kurumlar gelişim programlarının yanı sıra, yöneticilerine sağladığı bireysel koçluk desteği imkanları ile birlikte onlardan "Koçluk Yaklaşımıyla Liderlik" yapmalarını, bu nedenle de koçluk sürecinde kişinin kariyer gelişimine odaklanılarak yetkinliklerini artırabilmeleri için destek olunuyor".
Profesyonel Koçluk Hizmetinin iş yaşamındaki amaçları;
- Çalışanların iş hayatlarındaki hedeflerini belirlemek
- Liderlik ve yöneticilik özelliklerini nasıl geliştirecekleri konusunda yol göstererek kurumsal anlamda verimliliğin artmasına destek olmak
- Çalışanın iş hayatı ve zorluklarının üstesinde gelebilmesini sağlamak
- Kendine olan güvenini arttırmak ve başarılı olacağına inancını kuvvetlendirerek kendini keşif yolculuğunda yeni bakış açıları edinmesini sağlamak
- Kişinin kendi kaynaklarını keşfetmesini ve geliştirmesini sağlamak
Mentörlük sisteminin amaçları ise;
- Kurumsal verimliliğin artırılması
- Kurum içinde yaşanan değişim ve gelişimin yönetilmesi
- Kurumda çözüm odaklı düşünme şeklinin yerleştirilmesi
- Liderlerin zor zamanları başarı ile yönetmesi
- Liderlerin yeni sorumluluklar almaya teşvik edilmesi
- Liderlerin yaratıcılıklarının gelişmesi
- Liderlerin yetkinliklerinin artırılması
- Liderlerin proaktif davranışı benimsemelerinin sağlanması
Sonuç olarak en ideal durum; sadece mentorluk veya sadece koçluk sisteminden yararlanmak yerine, her iki sistemin de güçlü olduğu alanlarından, gerektiği durumlarda ve ihtiyaca göre, birlikte yararlanmak olacaktır.