Uygurlar Unutuldu Pandalar Revaçta

Financial Times, uluslararası toplumun, Çin baskısına maruz kalan Uygur Türkleri’ni unuttuğunu yazdı. Dünyanın, dev pandaların çiftleşmesine daha fazla ilgi gösterdiğini öne süren gazete, "Tibetlilerin Richard Gere’i var ama Uygurları destekleyen bir Hollywood yıldızı yok" ifadesini kullandı.

İNGİLTERE’nin saygın gazetelerinden Financial Times’da yayımlanan "Çin’deki Uygurların kayıp davası" başlıklı makalede, 11 Eylül 2001’de ABD’ye yapılan terör saldırılarının ardından dünyada birçok ülkenin, Bush Yönetimi’nin terörle küresel savaş doktrini dahilinde "çözülmemiş çatışmaları" çözmek amacıyla silaha sarıldığı vurgulandı.

FT’ye göre, Rusya’nın Çeçenistan’da, İsrail’in Gazze Şeridi’nde güç kullanmasını meşrulaştıran süreç, Çin’de de Uygurlara karşı fırsat olarak kullanıldı. Pekin Yönetimi, Çin’in en büyük ili olan batıdaki Sincan Özerk Bölgesi’nde yaşayan Müslüman Uygurları, bu tarihten beri her fırsatta "El Kaide fırçasını kullanarak katrana buluyor."

Sahte suçlama mı

Gazete, Pekin’in, Bush Yönetimi tarafından da terör listesine alınan küçük bir Uygur grubu olan Doğu Türkistan İslami Hareketi’nin (DTİH) Olimpiyatları tehdit ettiği yönünde herkesi inandırdığını bildirdi. ETIM’in pazartesi günü Sincan’da 16 Çin polisinin Uygur ayrılıkçıları tarafından bombayla öldürüldüğünün açıklanmasına karşın, yazıya göre bu sahte bir suçlama olabilir. Yazıda, ETIM’in düzenlediği az sayıda saldırının, genelde bıçakla ve ilkel patlayıcılarla yapıldığı vurgulandı. Pekin’in abarttığı iddialar doğru olsa bile, Çin güvenliğinin bu küçük grubu "sinek gibi ezmesi" hiç zor değil.

Onlarda Richard Gere yok

FT, 10’uncu yüzyılda ilk Türk devletini kuran ve Türk edebiyatının ilk eserlerini veren Uygurların "kültürlü bir halk" olduğunu, buna karşın 1949’dan itibaren sömürgeci Çin tarafından zorla asimile edildiklerini belirtti. İstihdam ve iskan konularında sürekli ayrımcılığa uğrayan Uygurların seslerini Batı’ya duyuramadığını vurgulayan gazete, şöyle yazdı: "Sincan’ın durumu Tibet’e benziyor. Ancak onlar, Dalay Lama benzeri dini bir ışımadan yoksunlar. Richard Gere gibi onları hararetle destekleyen saygın bir Hollywood yıldızları da yok. Dev pandaların çiftleşmesi konusunda endişelenen insanların sayısı, Uygur kültürünün ve halkının hayatta kalıp kalmayacağıyla ilgilenenlerden muhtemelen daha fazla."