Türkiye Türkçesi, Türk Dünyasında İletişim Dili Olmalı"

TUNCER ÇETİNKAYA - Türk dünyasının yazarlar birliği başkanları ve ünlü edebiyatçıları, Türkiye Türkçesi'nin Türk dünyasında iletişim dili olması konusunda fikir birliğine vardı.

Türk Dünyası Yazarlar Birliği ve Azerbaycan Yazarlar Birliği Başkanı Anar Rızayev, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye Türkçesi'nin Türk halkları arasında konuşulan en gelişmiş dil olduğunu söyledi.

Bütün Türk halklarının bağımsız dili olduğunu, bunun savunulması gerektiğini dile getiren Rızayev, "Her halk öz diliyle konuşmalı, yazmalıdır ama Türk halkları birbirleriyle iletişim dili olarak, Türkiye Türkçesi'ni zannımca kabul etmelidir. Çünkü bu dil, Türk halkları arasında en gelişmiş dildir. Bu dil en büyük, en uzun süreli bağımsızlık geleneği olan bir devletin dilidir. Bana göre bu dilde politik, ekonomik, ilmi terimler çoktur. Bu dili hepimiz kullanabiliriz. İletişim birikimi kullanıldıkça Türk dilinde olan kelimeler hesabına kendi dillerimiz de zenginleşebilir" diye konuştu.

Kırgız Milli Yazarlar Birliği Başkanı Omor Sultanov da yeni kurulan Türk Dünyası Yazarlar Birliği'nin, Türkiye Türkçesi'nin iletişim dili olarak kullanılması konusunda önemli bir adım olduğunu kaydetti.

Bunun çok büyük bir sürecin başlangıcı olduğuna işaret eden Sultanov, Isparta'daki edebiyat forumuna yazarlar, şairler, öğrenciler, öğretim elemanlarının katıldığını anlattı.

Bu tür faaliyetlerin diğer ülkelerde de sık sık yapılması gerektiğini dile getiren Sultanov, "Türk dünyasından edebiyatçılar bir araya gelmeli. Çünkü edebiyat, insanların gönüllerini yaklaştırır, halkları birleştirir, devletleri yakınlaştırır ve onların birbirlerini anlamalarını sağlar. Bu bir araya gelişlerle Türkiye Türkçesi'ni öğrenip, onunla konuşsak elbette birbirimizi anlamak daha kolay olur" dedi.

- "Ortak dil sorunumuz yok, iletişim dili meselemiz var"

Avrasya Yazarlar Birliği Başkanı Yakup Ömeroğlu ise Türk dünyasında ortak dil sorunu olmadığını, herkesin ortak dilinin Türkçe olduğunu, ancak iletişim dili meselesinin bulunduğunu vurguladı.

Ömeroğlu, konuya bakışını şöyle anlattı:

"Türk dünyasının ortak dil meselesi yoktur. Türk dünyasının ortak dili, değişik renkleriyle Türkçe'dir. Kazak Türkçesi'dir, Kırgız Türkçesi'dir, Azerbaycan Türkçesi'dir. Çok şükür bu Türkçe, Türk dünyasının her tarafında yazılıyor, konuşuluyor. Dolayısıyla bizim ortak dil sorunumuz yok, ortak dil Türkçe. Kaşgarlı Mahmut döneminde de bin yıl önce de durumumuz böyleydi. Kaşgarlı Mahmut'un aktardıklarından biliyoruz ki; Türk halkının farklı lehçelerinin şiveleri vardı ama bizim bir iletişim dili meselemiz var. Bu iletişim dilinin Türkiye Türkçesi olmasını ben de destekliyorum."

Türkiye Türkçesi'nin bu alanda ciddi mesafeler aldığına değinen Ömeroğlu, alınan mesafeden ne halkın ne aydınların ne de devletin farkında olduğunu ifade etti.

Bugün Türkiye dışında Türkiye Türkçesi'yle pek çok yerde konuşarak sorunları halletmenin mümkün olduğuna dikkati çeken Ömeroğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu dilin bu manada uluslararası iletişim dili haline gelmesini ciddi devlet politikalarıyla desteklemeliyiz. Tarihin hiçbir döneminde Anadolu Türkçesi bu kadar sınırları dışında ilgi görmemişti. Türk dünyasında değil, Türk kökenli olmayan halklarda da Türkiye Türkçesi'ne ilgi var. Devletimizi, aydınlarımızı ve halkımızı dilimizin bu enerjisinin farkında olmaya ve Türk dilini desteklemeye davet ediyorum."

"Şimdi iş zamanı"

Türk Dünyası Edebiyat Dergileri Kongresi 2013 Türk Dünyası Yılın Edebiyat Adamı ödülünü alan Tölen Abdikov da Türkiye Türkçesi'nin iletişim dili olması fikrini desteklediğini söyledi.

Bazılarının böyle bir durumdan korkabileceğini ve kendi dillerinin zarar göreceği endişesine kapılabileceğini vurgulayan Abdikov, "Bence hiç zarar görmez. Dillerimizin yaşaması, gelişmesi için ayrı kaynaklar var. Biz Orta Asya'daki halklar, Türk halkları birbirimizle aynı lisan konuşurken Rusça ile birbirimizi anlıyoruz. Bu Türk dili olsa bunda hiçbir sakınca yok, gayet iyi olur. Türkiye lehçesinin gelişmişliği, düzeyi bence yeterli, çok güzel olur" şeklinde konuştu.

Türk Dünyası Yazarlar Birliği'nin kurulmasıyla böyle bir sürecin başladığının altını çizen Abdikov, "Söz başka, iş başka. Şimdi iş zamanı. Türk dünyasındaki yazarlar için artık imkanlar gelişiyor. Türk dünyasının birliği sadece sözde ifade olunan bir birlik olmamalı. Bu konunun içten, candan bir manevi birlik haline dönüşmesi gerekir" ifadesini kullandı. - Isparta