Rus enerji devi Gazprom, Bulgaristan ve Polonya'ya doğal gazı kestiğini açıkladı

Rus enerji şirketi Gazprom, Polonya ve Bulgaristan'ın Rusya'dan doğal gaz ithalatı için ödemeleri ruble olarak yapmayı reddetmesi nedeniyle bu ülkelere gaz dağıtımını kestiğini açıkladı.

Polonya ve Bulgaristan'daki enerji dağıtım şirketleri, Rus gazının kesileceğine dair daha önce kendilerine resmi bildirim yapılmadığını söylediler.

Avrupa Birliği gaz iletim operatörleri ağından alınan veriler, Polonya'ya bu sabah gaz tedarikinin kesildiğini göstermişti. Daha sonraki veriler ise Belarus üzerinden Polonya'ya ulaşan hatta yeniden gaz akışına işaret etti.

Bulgaristan'ın gaz şebekesi, ülkenin bu sabah itibariyle hala Rus gazı aldığını bildirmişti.

Gazprom'un açıklaması bu karışıklıkların ardından geldi.

Gazprom'un bu açıklamasından sonra Polonya veya Bulgaristan'a giden gaz miktarlarına ilişkin herhangi bir veri henüz elde edilmedi.

AB gaz iletim operatörleri ağından verilerin Polonya'ya gaz tedarikinin kesildiğini göstermesi ardından, Polonya doğalgazı başka kaynaklardan alacağını, enerji kaynaklarının güvende olduğunu açıklamıştı.

Polonya gaz şirketine bilgilendirme

Her iki ülke de Rus para birimi ruble ile ödeme yapmayı reddetti.

Polonya devlet gaz şirketi PGNiG, tüm gaz dağıtımının TSİ 09.00 itibarıyla durdurulacağının söylendiğini aktardı. Bulgaristan Enerji Bakanlığı da teslimatların Çarşamba gününden itibaren askıya alınacağı konusunda bilgilendirildiğini söyledi.

PGNiG, doğal gaz ithalatının çoğunu Gazprom'dan yapıyor ve bu yılın ilk çeyreğinde toplam ithalatının %53'ünü Rus şirketinden aldı.

Şirket, tedarik kesintisini sözleşme ihlali olarak nitelendirdi ve gaz arzını eski seviyesine getirmek için adımlar atacağını belirtti.

Gaz arzının %90'ından fazlası için Gazprom'a bağlı olan Bulgaristan, alternatif kaynaklar bulmak için adımlar attığını, ancak şu anda gaz tüketiminde herhangi bir kısıtlamaya gerek olmadığını söyledi.

Bulgaristan enerji bakanlığı, Gazprom ile mevcut sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirdiğini ve gerekli tüm ödemeleri yaptığını, Rusya tarafından önerilen yeni ödeme sisteminin mevcut sözleşmeyi ihlal ettiğini kaydetti.

Polonya: Enerji kaynakları güvende

Haberin ardından Polonya iklim bakanlığı, ülkenin enerji kaynaklarının güvende olduğunu söyledi.

İklim Bakanı Anna Moskwa, rezervlerden gaz çekmeye gerek olmadığını ve müşterilere giden gazın kesilmeyeceğini söyledi.

Polonya Dışişleri Bakan Yardımcısı Marcin Przydacz, ülkesinin tedarik kaynaklarını çeşitlendirerek Rusya'nın gaz satışını sınırlama ihtimaline karşı hazırlandığını söyledi.

BBC'ye verdiği demeçte bakan, "Bunu halledeceğimizden oldukça eminim" dedi.

Tedariki askıya almasıyla Moskova'nın "herhangi bir işte güvenilir bir ortak olmadığını" kanıtladığını belirten bakan, Almanya gibi diğer Avrupa ülkelerini Rusya'dan enerji ithalatı yasağını desteklemeye çağırdı.

Polonya, Gazprom ile uzun vadeli tedarik sözleşmesinin sona ereceği yıl sonuna kadar Rus gazı ithalatını durdurmayı planlıyordu.

PGNiG, yeraltı gaz deposunun neredeyse %80 dolu olduğunu ve yaz yaklaşırken talebin düştüğünü söyledi.

Polonya, sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) terminali de dahil olmak üzere alternatif tedarik kaynaklarına da sahip.

Polonya'nın Litvanya'daki LNG terminalinden gaza erişmesini sağlayacak yeni bir gaz boru hattı bağlantısı da 1 Mayıs'ta açılacak.

Ve "Baltık Hattı" olarak bilinen ve Norveç'ten gaz taşıyan yeni bir boru hattı da Ekim ayında hizmete giriyor.

Analiz

Adam Easton - BBC Varşova muhabiri

Gaz arzındaki kesinti, Polonya'nın müşteri talebini hemen karşılayamayacağı anlamına gelmiyor.

Polonya, son yıllarda Rus gazına bağımlılığını azalttı ve şimdi Katar'dan LNG alıyor ve boru hatları ülkeyi Avrupa pazarına bağlıyor. Ayrıca, kış sezonu bittiğinden talep daha düşük.

Ancak Gazprom, Polonya'nın tüm gaz ithalatının yarısından fazlasını sağlıyor. Bu doldurulması gereken büyük bir boşluk.

Ayrıca Polonya, şu anda Rus enerjisini satın almaya son vermeye çalışan tek AB ülkesi değil.

Zaten sıkı bir gaz tedarik piyasasında çok fazla rekabet var. Sonbaharda yeniden talep arttığında, Polonya yeterli arzı güvence altına almak için zorlu birkaç ay geçirebilir.

Ve bunu yaparken sanayide tedarik kısıtlamasına gitmek zorunda kalabilir.

Rus gazı, AB'nin doğal gaz ithalatının yaklaşık %40'ını oluşturuyor.

Ancak birçok ülke, Ukrayna'nın işgaline tepki olarak Rus enerjisinden uzaklaşma sözü verdi.

ABD, Rusya'nın petrol, gaz ve kömür ithalatını tamamen yasakladığını açıkladı.

İngiltere ise Rus petrolünü yıl sonuna kadar aşamalı olarak kaldıracak, ardından en kısa sürede doğal gazda aynı şeyi yapmaya çalışacak.

AB de Rusya'dan gaz ithalatını üçte iki oranında azaltacak.