Kocaeli'de karaya oturan kuru yük gemisi için dikkat çeken uyarı

Kocaeli'nin Kandıra ilçesi açıklarında karaya oturan Tanzanya bayraklı 81 metre uzunluğundaki 2 bin 135 ton alçı yüklü kuru yük gemisine ilişkin uyarıda bulunan Kocaeli Üniversitesi Denizcilik Fakültesi'nden Doç. Dr. Ozan Hikmet Arıcan "Yakıtın transferi bir an önce yapılmalı yoksa çok büyük bir risk" dedi.

Bartın'dan Ukrayna'ya giden Tanzanya bayraklı 81 metre uzunluğundaki 2 bin 135 ton alçı yüklü 'RAPID' isimli kuru yük gemisi, 18 Eylül'de Kandıra ilçesi Kefken Pembe Kayalıklar mevkisinde karaya oturdu. 6'sı Ukrayna, 1'i İran uyruklu mürettebat gemide mahsur kaldı.

İhbarla bölgeye, Sahil Güvenlik Komutanlığına bağlı helikopter, bot, arama-kurtarma timi ile itfaiye ve sağlık ekipleri yönlendirildi. Bölgede etkili olan rüzgar ve aşırı dalgalar nedeniyle botla müdahale edilemeyince, helikopterle 7 mürettebat gemiden alınıp kıyıya çıkarıldı. Sağlık durumlarının iyi olduğu belirlenen mürettebatın Sahil Güvenlik Komutanlığı'nda ifadeleri alındı.

GEMİNİN ETRAFI YÜZER BARİYERLE ÇEVRİLDİ

Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü'nün incelemelerinin ardından geminin kurtarılması çalışmaları 1 haftadır sürüyor. Yakıtın denize sızma riskine karşı geminin etrafı yüzer bariyerle çevrildi. Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) Denizcilik Fakültesi'nden Doç. Dr. Ozan Hikmet Arıcan, çevre kirliliği riskine ilişkin açıklamalarda bulundu.

"KOLAY BİR SÜREÇ DEĞİL, MİNİMUM 2-3 AY SÜRECEKTİR"

Geminin kurtarılmasının uzun pazarlıklar, yüksek maliyet ve teknik uzmanlık gerektiren süreç olduğunun altını çizen Doç. Dr. Ozan Hikmet Arıcan, "Armatör ve klas kuruluşu, bunların bir klasının olması gerekiyor. Firma, gemi ve yük sahibi burada çok önemli. P&I (protection-indemnity clubs) dediğimiz sigorta firmaları var. Aynı kasko gibi düşünün; arabaları nasıl kasko ediyorsak, gemiler de bunlar tarafından kasko edilir. Eminim bunlar arasında ciddi bir pazarlık söz konusudur. Sonucunda anlaşmaya varılarak bir kurtarma firmasıyla anlaşma yapılacaktır.

Anlaşma sonucunda illaki kurtarma operasyonu başlayacaktır ama bu kolay bir süreç değil, minimum 2-3 ay sürecektir. Kolay olmamasının nedeni çok maliyetli. Parasal maliyetleri çok yüksek. Özellikle klas kuruluşu ve sigorta firmaları kendi spesifik, özel uzmanlarını buraya göndereceklerdir. Durumu kendileri gözetleyecektir ayrıca ben dalgıçların baktığına inanıyorum. Bu saate kadar bakmışlardır. Oturma şekli, kurtarılma nasıl olacak, kurtarma operasyonuna katılacak firmalara gösterilecektir. Maliyetler bu şekilde çıkacaktır" dedi.

"SU GİRİŞİ, ÖZELLİKLE ALÇI TAŞIYAN BİR GEMİ İÇİN SIKINTI OLABİLİR"

Operasyonun dikkatle planlanması gerektiğini belirten Doç. Dr. Arıcan, "Kurtarma operasyonu, römorkör dediğimiz çekme gücü, yüksek hizmet gemileriyle yapılması gerekiyor. İlk etapta yakıt tanklarının küçük teknelere boşaltılması lazım. Yakıt tankları eğer boşaltılmazsa ya da yakın transferi olmazsa ciddi manada sıkıntı. Çünkü gemi orada kaldıkça bazı şeyler zarar görecektir; gemi delinebilir, gemiye zarar gelebilir.

Bunlar büyük çevre kirliliklerine sebep olabilir. Biz aslında bu yönüyle biraz acele edilmesi gerektiğine inanıyoruz. Kurtarma firması ile anlaşıldıktan sonra römorkörler oraya girebilecek. O sığ alana, kayalık alana girecekler, çok dikkatli bir şekilde gemiyi bağlayıp çekecekler. Çekme esnasında geminin zarar göreceğine kesinlikle inanıyoruz. Çünkü kayalıkların içerisine girmiş. Benim dikkatimi çeken, geminin ağır havalarda sallanmaması. Büyük bir sıkıntı; gemi oturmuş, kayalıklara sıkışmış. Çekim, kurtarma esnasında, mutlaka gemiye daha fazla zarar verilecektir.

Kesinlikle kabul edilebilir bir şey ama yük ambarlarına su girişi, özellikle alçı taşıyan bir gemi için sıkıntı olabilir. Daha fazla ağırlık binecektir, geminin emniyeti için iyi bir şey değil. Belirli bir derinliğe, özellikle sığ yerden daha derin bir alana getirildikten sonra başka gemilerle üzerindeki yük alınabilir. Bence en mantıklı seçenek bu. 2 bin 200 tonluk alçı yükü olduğunu biliyorum. Alçı başka bir gemiye transfer edilir ve bu şekilde gemiyi tersaneye ya da gemi söküm alanlarına götürülebilir. Götürme yine römorkörler eşliğinde yapılacaktır. Çünkü gemi zarar görmüş. Makinesi çalışsa da o gemi artık gemi vasfından çıkmıştır" diye konuştu.