Kamala Harris'in doğum yeri ve kökeni nedeniyle meşruiyetini sorgulayan Trump'a 'ırkçılık' suçlaması

ABD başkanlık seçimlerinde Demokrat başkan yardımcısı adayı olarak yarışa katılan Kamala Harris'in, ülkede doğmamış olabileceğinden bahsederek seçilme hakkını sorgulayan Başkan Donald Trump, muhalifleri tarafından bir kez daha ırkçılıkla suçlandı.

Muhafazakar bir hukuk profesörü, Harris'in anne ve babasının statülerini sorgulayarak seçilme hakkına sahip olmadığını ileri sürmüştü.

Fakat Trump'ın, bu iddialara atıf yaparken, Kamala'nın anne babasının statüsünden değil, ABD'de doğmamış olabileceğinden söz etmesi, geçmişte Barack Obama'nın adaylığı konusundaki tartışmaları hatırlattı.

Trump geçmiş yıllarda eski başkan Obama'nın ABD'de doğmadığı yolundaki sahte iddiaları ısrarla savunmuştu.

Babası Jamaicalı annesi Hint olan Demokrat başkan yardımcısı adayı Kamala Harris, 1964 yılında California eyaletinin Oakland kentinde doğdu.

Kasım ayında yapılacak seçimlerde Demokratların başkan adayı Joe Biden'ın yardımcısı olarak yarışa katılacak Kamala Harris, bu makama aday gösterilen beyaz olmayan ilk kadın oluyor.

Trump tam olarak ne dedi?

Perşembe günkü basın toplantısında Trump'a Harris'in adaylığına getirilen itirazlar soruldu.

Başkan "Kendisinin aday olmak için gereken koşullara haiz olmadığını bugün duydum. Bu arada bunu yazan da çok tecrübeli ve yetenekli bir hukukçu" dedi.

"Bunun doğru olup olmadığı hakkında hiç bir fikrim yok. Başkan yardımcısı adayı seçmeden önce Demokratlar herhalde bunu çek etmiştir diye varsayıyorum. Fakat bu çok ciddi. Aday olma yeterliliğine sahip olmadığı çünkü bu ülkede doğmadığı söyleniyor" diye sürdürdü.

Bunun üzerine kendisine soru yönelten gazeteci Kamala Harris'in ABD'de doğmadığı yolunda bir iddia olmadığını, sadece anne ve babasının o sırada ülkede yasal ve sürekli oturum hakkına sahip olup olmadığının sorgulandığını hatırlattı.

Perşembe günü daha erken saatlerde Trump'ın kampanya danışmanlarından Jenna Ellis, muhafazakar bir hukukçu örgütü olan Judicial Watch'ın başkanı Tim Fitton'un bir tweetini paylaştı.

Bu tweetinde Fitton, Harris'in ABD Anayasası'nın 'Vatandaşlık Maddesi'ne göre aday olma koşullarına sahip olup olmadığını sorguladı, ayrıca California Üniversitesi hukuk bölümünden Profesör John Eastman'ın Newsweek dergisinde yayımlanan yazısını paylaştı.

Hukuk profesörünün iddiaları neye dayanıyor?

Profesör Eastman ABD Anayası'nın 2. maddesindeki ABD Başkanlık makamına sadece doğuştan vatandaş olan kişilerin aday olabileceğine ilişkin ifadesine atıfta bulunuyor.

Ayrıca yine Anayasa'nın vatandaşlığa ilişkin 14. maddesinde geçen " Amerika Birleşik Devletleri'nde doğan ... ve Amerikan yargısına tabi olan herkes vatandaştır" ilkesine atıf yapıyor.

Eastman, bu maddelere dayanarak, örneğin Kamala Harris'in doğduğu tarihte anne ve babası California'da kalıcı vize ile değil de öğrenci vizesiyle yaşıyor idiyse, o zaman Harris'in ABD yargısına tabi olmayabileceğini ileri sürüyor.

Profesör Eastman 2010 yılında Cumhuriyetçi Parti adayı olarak California eyaletinin Adalet Bakanlığı için yarışmış ancak seçimde Demokrat aday Kamala Harris'e yenilmişti.

Yazıya gelen öfkeli tepkilerden sonra Newsweek dergisinin genel yayın yönetmeni Nancy Cooper "Profesör Eastman'ın görüşlerinin, daha önce Obama'nın doğum yeriyle ilgili iddialarla ortaya çıkan ırkçı hareketin fikirleriyle hiç bir alakası olmadığını söyleyerek, makaleyi yayınlama kararını savundu.

Diğer Anayasa uzmanları ne diyor?

BBC'nin ABD'deki yayın ortağı CBS'e konuşan bir başka Anayasa uzmanı, Profesör Eastman'ın tezlerini "tam bir saçmalık" diye niteledi.

Berkeley Hukuk Fakültesi dekanı Erwin Chemerinsky, e-posta ile yolladığı yorumunda "14. maddenin birinci paragrafına göre ABD'de doğan herkes Amerikn vatandaşıdır" dedi.

"Yüksek Mahkeme 1890'lardan bu yana bu kurala bağlı kalmıştır. Kamala Harris ABD'de doğmuştur" diye sürdürdü.

Harvard Üniversitesi anayasa hukuku profesörlerinden ve Başkan Trump'ı çeşitli konularda sıkça eleştiren Laurence Tribe da Eastman'ın tezlerini "çöp" ve "ırkçı doğum yeri teorisinin dirilişi" diye tanımladı.

Loyola Hukuk Fakültesinden Profesör Jessica Levinson da Associated Press haber ajansına "Gelin bunun ne olduğu konusunda dürüst olalım: Bu ne zaman anne babası vatandaş olmayan ve beyaz olmayan bir kişi aday gösterilse ortaya atılan ırkçı bir sahteciliktir" dedi.

Obama hakkındaki 'doğum yeri' teorisini Trump nasıl desteklemişti?

2011 yılında Trump Başkan Obama'nın aslında Kenya'da doğmuş olabileceği yolundaki sağcı tezleri gündeme getirmeye başladı.

O yılın Nisan ayında Obama, Hawaii'de doğduğunu kanıtlayan doğum belgelerini gösterdi ama Trump bunların "sahte" olduğunu iddia ederek söylemini sürdürdü.

2016'nın Eylül ayında yaptığı bir basın toplantısında o sırada Cumhuriyetçilerin başkan adayı olan Trump'a bu konu yine soruldu.

Bu kez Trump Obama'nın adaylığının meşruiyetini kendisinin sağladığını ileri sürerek gazetecilere "O işi ben bitirdim. Başkan Obama ABD'de doğmuştur. Kesin bilgi" dedi.

Trump yine 2016 yılında Cumhuriyetçi rakibi Ted Cruz'un da, Kanada'da doğduğunu ve babasının Küba doğumlu olduğunu söyleyerek, başkan adayı olamayacağını iddia etmişti.