İtalya Başbakanı Conte istifasını açıkladı

İtalya'da koalisyon ortağı Lig lideri Matteo Salvini'nin erken seçimlere gidilmesi çağrısı yaparak tetiklediği siyasi kriz sonucunda Başbakan Giuseppe Conte istifasını açıkladı.

Senato'da hükümet kriziyle ilgili konuşan Başbakan Conte, parlamentodaki oturumun bitmesinin ardından Cumhurbaşkanı'na istifasını sunacağını söyledi.

4 Mart 2018'de yapılan seçimlerin ardından geçen yıl Haziran'da kurulan Lig-5 Yıldız Hareketi koalisyon hükümetine Giuseppe Conte dışarıdan başbakan olarak atanmıştı.

5 Yıldız Hareketi'ne yakın olan Conte bugün Senato'da yaptığı konuşmada, Lig lideri Salvini'nin 8 Ağustos'ta hükümet krizi çıkarması sonrası artık "bu hükümet tecrübesinin sona erdiğini" söyledi.

Conte, Senato'daki konuşması boyunca hemen yanında oturan Başbakan Yardımcısı ve İçişleri Bakanı Matteo Salvini'yi çok sert şekilde eleştirdi. Conte, Salvini'yi "kişisel çıkarları" için kriz çıkarmakla suçladı, anketlerin Lig'in oy oranını yükselttiğini göstermesi nedeniyle Salvini'nin erken seçim istediğini söyledi.

Conte, "Seçimler demokrasinin özüdür" dediği anda Lig sıralarından alkış koptu. Conte, bu sözünü,"Ama her yıl yeniden seçime gitme çağrısı yapmak sorumsuzluktur" diye tamamladı ve Lig sıralarına dönerek "Haydi şimdi de alkışlayın" dedi.

Conte, Salvini'yi ülkeyi "siyasi belirsizlik girdabına sokmakla" da suçladı.

Conte ayrıca, Salvini'yi meydanlarda yaptığı mitinglerde dini sembolleri kullanması, partisi Lig'in Rusya ile şaibeli ilişkileri olduğu iddialarına parlamentoda yanıt vermekten kaçınması, kurumlara saygısız davranması nedeniyle de eleştirdi.

Conte, "Sorumluluk sahibi olanlar, siyasi sloganlarla dini sembolleri yan yana getirmekten kaçınmalıdır" dedi ve bunun hem inananların dini duygularını incitici hem de "modern devletin temelindeki laiklik ilkesini lekeleyici" olduğunu vurguladı.

Kriz nasıl tetiklendi?

Conte, Salvini'nin 8 Ağustos'ta siyasi krizi tetiklemesinin ardından meydanlarda yaptığı konuşmalarda halktan "tam yetki" istemesinin "kaygı verici" olduğunu da söyledi. Conte, bu "tam yetki" vurgusunun "demokrasiler için temel önemde olan kuvvetler ayrılığı ilkesine" aykırı olduğunu belirtti.

Salvini 8 Ağustos'ta yaptığı çıkışla, koalisyon ortağı 5 Yıldız Hareketi ile yaşadıkları bir dizi anlaşmazlık nedeniyle artık hükümetin yola devam edemeyeceğini söylemiş ve hemen erken seçimlere gidilmesini istemişti.

Salvini'nin liderliğini yaptığı Lig, Mart 2018'de yapılan genel seçimlerde yüzde 17 oy alarak mevcut hükümetin küçük ortağı olmuştu. Aşırı sağcı, göç karşıtı, popülist parti Lig'in oy oranı aradan geçen sürede iki katına çıktı. Geçen Mayıs'ta yapılan Avrupa Parlamentosu seçimlerinde yüzde 34 oy alan Lig, anketlere göre halen yüzde 36 civarı desteğe sahip.

Şimdiki hükümette Başbakan Yardımcısı ve İçişleri Bakanı olarak görev yapan Salvini'nin bu yüksek destek oranından faydalanmak için erken seçimlere giderek başbakan koltuğuna oturmayı planladığı anlaşılıyordu.

Ancak Salvini'nin erken seçim çağrısı hem koalisyon ortağı 5 Yıldız Hareketi hem de muhalefetteki Demokratik Parti'den (PD) direnişle karşılaştı.

Geçmişte iş birliği yapmaya asla yanaşmayan, ezeli düşmanlar 5 Yıldız Hareketi ile Demokratik Parti'den, hemen seçimlere gidilmesini önlemek için mevcut parlamentoda yeni bir koalisyon kurma sinyalleri gelmeye başladı.

Bu senaryo gerçekleşirse, başbakan olmak için koalisyon hükümetini devirme girişiminde bulunan Salvini hükümet dışı kalacak. Analistler, Salvini'nin bir hesap hatası yaptığını, eski düşmanlar 5 Yıldız ile PD'nin iş birliğini öngöremediğini vurguluyor.

Conte'nin istifasını Cumhurbaşkanı'na sunması sonrası nihai sözü Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella söyleyecek.

Olası senaryolar arasında, mevcut parlamentoda 5 Yıldız-PD ve hatta belki Silvio Berlusconi'nin Haydi İtalya partisinin de desteğiyle yeni bir hükümet kurulması, yeni bütçe yasasını hazırlayacak bir teknik hükümet görevlendirilmesi ya da erken seçimlere gidilmesi seçenekleri de yer alıyor.

Olası bir seçim için mümkün olan en erken tarih ise Ekim sonu olarak öngörülüyor.