Irak'ta protestolar - Başbakan Adil Abdülmehdi 'Parlamento halefi üzerinde anlaşırsa' istifa etmeye...

, Irak Cumhurbaşkanı Berham Salih, ülkede 1 Ekim'den bu yana devam eden protestolarla ilgili olarak açıklama yaptı. Salih, Parlamento'nun yerine geçecek bir isimde uzlaşması halinde, Başbakan Adil Abdülmehdi'nin istifa etmeye hazır olduğunu söyledi.

Siyasi bir krizden kaçınmak için Abdülmehdi'nin istifasından önce yeni bir Başbakan konusunda uzlaşmak gerektiğini belirten Salih, Bağdat'ta düzenlediği ve Irak Haber Kanalı'nda canlı yayımlanan basın toplantısında şunları söyledi:

"Kardeşimiz, Başbakan Adil Abdülmehdi istifa edeceğini duyurdu ve parlamentoya giren siyasi parti gruplarından herkesin kabul edeceği bir alternatif bulmalarını istedi. Anayasal bir boşluk oluşmaması için yasal bağlama ve anayasaya bağlılığı sebebiyle bu çağrıyı yaptı."

Salih, seçim sisteminde düzenlemeye gidilmesi ve değişikliğin kabul görmesi halinde erken seçime de gidilebileceğini söyledi.

Irak'taki protestolarda göstericiler işsizlik, yolsuzluk ve yetersiz kamu hizmetlerinden dolayı hükümetin istifasını istiyor.

Protestolara güvenlik güçlerinin müdahalesi sonucu bugüne dek 200'den fazla kişi öldü, yaklaşık 8 bin kişi de yaralandı.

Protestolar başladığından beri ilk kez canlı yayında açıklama yapan Cumhurbaşkanı Salih, seçim sistemindeki değişiklik için bir taslak üzerinde çalışmaya başladıklarını ve taslağın gelecek hafta parlamentoya geleceğini bildirdi.

Irak'ta ABD işgalinden sonra 2005'te yürürlüğe giren anayasaya göre parlamento oy çokluğuyla ya da Cumhurbaşkanı'nın talebiyle Başbakan için "güvensizlik oyu" kullanabiliyor.

77 yaşındaki bağımsız politikacı Adil Abdülmehdi, Mayıs 2018 seçiminden sonra rakip güçler, Mukteda es-Sadr ve Hadi Amiri'nin desteğiyle başbakan seçilmiş, Ekim 2018'de göreve başlamıştı.

Protesto gösterilerinin 3 hafta sürmesi sonucu Salı günü es-Sadr, Başbakan'a istifa etmesi çağrısı yapmış ve erken seçime gidilmesi gerektiğini duyurmuştu.

Irak'ta 2005'ten sonra sürdürülen sisteme göre Başbakan Şii, Cumhurbaşkanı Kürt ve Meclis Başkanı Sünni politikacılar arasından seçiliyor.

Abdülmehdi, yıllarca, ABD'nin 2003'teki müdahalesiyle devrilen Sünni lider Saddam Hüseyin'e karşı İran'da aktif olan Iraklı bir Şii siyasi grubun üyesiydi. 2003'ten sonra Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Enerji Bakanı ve Maliye Bakanı olarak çeşitli dönemlerde görev yaptı.

Hadi Amiri, İran destekli Haşdi Şabi milis gücünün içindeki en büyük ve en etkili grup olan Bedr grubunun komutanıydı, siyasi koalisyonu da İran'dan destek alıyor.

Es-Sadr ise Irak Komünist Partisi'nin de içinde olduğu partilerle ittifak yaparak 2018'de seçime girdi.

Irak Parlamentosu'nda en güçlü grup da, 54 sandalyeyle es-Sadr'ın başında olduğu Sairun İttifakı. Amiri'nin lideri olduğu Fetih İttifakı ise 48 sandalyeyle ikinci sırada.

2016'da es-Sadr, yine kendi desteğiyle başbakan seçilen Haydar Abadi'ye karşı protestoları organize etmiş, destekçileri Irak Parlamentosu'nu kuşatmıştı.

Abadi, es-Sadr'ın çağrısının ardından Başbakan için güvensizlik oyuna gidilirse destek vereceğini açıkladı.

Ancak bu kez, Abdülmehdi'ye güvensizlik oyu kullanacağını açıklayan ve istifa çağrısı yapan es-Sadr'a, protestocular tepki gösterdi.

Perşembe günü Bağdat'ta es-Sadr'a karşı sloganlar atıldı ve "Hükümet karşıtı protestolara müdahil olmaması" çağrısı yapıldı. "Sadr'a hayır, Amiri'ye hayır" pankartları Bağdat'taki protestolarda görüldü.

Sosyal medyada da iki politikacı, "lideri olmayan protestocuların eylemlerini kullanarak güç elde etmekle" ve "Irak halkına değil İran'a hizmet etmekle" suçlandı.

Es-Sadr, 20 Ekim'de Şii Müslümanların yoğun olarak yaşadığı güneydeki şehir Necef'te protestocuların yanına giderek destek olmuştu.