Irak Merkezi Hükümeti'nden KBY'ye Doğalgaz Anlaşmaları Üzerine Yumuşama
Irak merkezi hükümeti, Kürt Bölgesel Yönetimi'nin Bağdat’ın onayı olmadan imzaladığı doğalgaz anlaşmalarına yönelik ilk sert tepki sonrasında tutumunu yumuşatmaya başladı. KBY'nin 110 milyar dolarlık doğalgaz anlaşmaları, Bağdat tarafından anayasal yetki aşımı olarak değerlendirilse de, Irak hükümeti ABD ile olan ilişkilerini derinleştirme kararlılığında olduğunu açıkladı.
( ANKARA ) – Irak merkezi hükümeti, Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (KBY), Bağdat'ın onayı olmadan iki Amerikan enerji şirketiyle imzaladığı yaklaşık 110 milyar dolarlık doğalgaz anlaşmalarına yönelik ilk sert tepkisinin ardından tutumunu yumuşattı.
KBY Başbakanı Mesrur Barzani, geçtiğimiz hafta ABD ziyareti sırasında, Süleymaniye'deki Miran ve Topkhana-Kor Mor sahalarında doğalgaz geliştirme projeleri için HKN Enerji ve WesternZagros şirketleriyle yaklaşık 110 milyar dolarlık anlaşmalar imzaladı.
Bağdat yönetimi anlaşmaları önce "geçersiz ve anayasaya aykırı" olarak nitelemiş ve bu nitelendirmesini 2022 tarihli Federal Yüksek Mahkeme kararına dayandırmıştı. Ancak Irak Petrol Bakanlığı tarafından daha sonra yapılan bir açıklamada Bağdat, yalnızca "anayasaya uyulması gerektiği" vurgusuyla yetinirken bu tavır bölge medyasında Bağdat'ın pozisyonunda bir yumuşama olarak yorumlandı.
Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, anlaşmazlıklara rağmen ABD ile enerji, ekonomi ve kültür alanlarında ilişkileri derinleştirme kararlılığını yineledi. Sudani, iki gün önce ABD'li Senatörler Angus King ve James Lankford ile yaptığı görüşmede, "Irak'ın siyasi ve ekonomik istikrarını" vurguladı ve enerji sektöründe yabancı yatırımcılar için reform adımlarına dikkati çekti.
Başbakanlık Ofisinden yapılan açıklamada, "Hükümet bu alanda kararlı adımlar atmış ve Amerikan şirketleriyle iş birliğini güçlendirecek önemli başarılar elde etmiştir" ifadeleri kullanıldı.
Irak Anayasası'nın 110'uncu maddesi, dış politika, uluslararası anlaşmalar ve enerji politikası gibi konularda federal hükümete münhasır yetki vermektedir. Bu nedenle, KBY'nin federal hükümetin onayı olmadan uluslararası enerji anlaşmaları imzalaması, Bağdat tarafından anayasal yetki aşımı olarak değerlendiriliyor.
KBY yetkilileri ise imzaladığı uluslararası enerji anlaşmalarını Bağdat'ın anayasal yükümlülüklerini ihlal ettiği ve KBY'ye yönelik mali taahhütlerini yerine getirmediğini belirterek meşrulaştırıyor. KBY, ayrıca bu anlaşmaların Irak Anayasası'nın 115'inci maddesi kapsamında, federal hükümete açıkça tahsis edilmemiş yetkilerin bölgesel yönetimlere ait olduğu ilkesine dayandığını savunuyor ve bu çerçevede, KBY'nin enerji kaynaklarını geliştirme ve yönetme hakkına sahip olduğunu ileri sürüyor.
