İngiltere hükümetinden bir günde 800 kişiyi işten çıkaran gemicilik şirketinin genel müdürüne istifa çağrısı

İngiltere'de yolcu taşımacılığı yapan gemicilik şirketini P&O Ferries'in geçen hafta bir video bağlantısıyla 800 işçisine topluca işten çıkarıldıklarını bildirmesine tepkiler büyüyor. Hükümet şirkete karşı sert tutum aldı. Ulaştırma Bakanı Grant Shapps, P&O Ferries Genel Müdürü Peter Hebblethwaite'a istifa çağrısı yaptı.

Bakan Shapps, Peter Hebblethwaite için, "Yasaları bilerek çiğnedi. Nefes kesici bir utanmazlık sergiliyor" dedi.

P&O Ferries şirketi geçen hafta İngiltere limanlarındaki gemilerinde çalışan 800 işçisine video bağlantısıyla o andan itibaren işten çıkarıldıklarını bildirmiş, gemilerden ayrılmayı reddeden işçiler güvenlikçiler tarafından çıkartılmışlardı. O esnada acentalar aracılığıyla asgari ücretin altında sözleşmelerle işe alınan işçilerin otobüslerle onların yerini almak üzere gemilere taşındıkları anlaşılmıştı.

Dün, İngiltere Parlamentosu'nda milletvekillerinin sorularını yanıtlayan P&O Ferries Genel Müdürü Peter Hebblethwaite işçileri önceden uyarı vermeden ve sendikalara bildirip danışmadan işten çıkarmanın yasaların ihlali olduğunu kabul etmiş ama gerekirse yine aynı şeyi yapacağını söylemişti.

İngiltere P arlamento su'nda neler konuşuldu?

İngiltere Parlamentosu Ulaştırma Komisyonu'nda dün milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Peter Hebblethwaite, İngiltere çalışma yasalarına göre işçileri topluca işten çıkarmadan önce sendikalara mutlaka danışmak gerektiğini bildiğini kabul etti. Ama danışılsa, işten çıkarmanın boyutlarının büyüklüğü nedeniyle hiçbir sendikanın planı kabul etmeyeceğini düşündüklerini ve bu yüzden -yasayı çiğneyip- işçilere tazminatlarını ödemeyi daha kolay bulduklarını söyledi.

İşten çıkarılmanın yol açtığı sıkıntılar yüzünden işçilerden özür dilediğini söyleyen Hebblethwaite, şirketin zarar ettiğini, kurtarmak için başka çareleri kalmadığını söyledi.

İşçilere "çok cömert" tazminatlar ödeneceğini de söyledi ama bu tazminatları kabul edenlerin şirkete karşı hukuki yollara başvurmamayı kabul etmesi gerekiyor.

Hebblethwaite'ın, bunu yapmasalar işletmeyi kapatmaları gerektiğini, o yüzden yine olsa yine aynı şeyi yine yapacağını söylemesi tepkiyle karşılandı.

İngiltere'de iktidardaki Muhafazakar Parti'den Parlamento Ulaştırma Komisyonu Başkanı Huw Merriman da, Hebblethwaite'nin istifasını istedi.

BBC'ye konuşan Ulaştırma Bakanı Grant Shapps ise "Parlamento'ya gelip, çalışanlarınızı işten çıkarmak ve onların yerine asgari ücretin altında çalışacak insanları getirmek amacıyla yasaları bilerek ve isteyerek çiğnediğini itiraf etmek, açıkçası kabul edilebilecek bir şey değil. İstifa etmesi gerekiyor" diye konuştu.

Bakan Shapps, "Yasalardaki boşlukları istismar ettiler, tam bir rezalet. Açık söylüyorum böyle davranılamaz ve Britanya'da bir işletmenin en tepesinde böyle biri oturamaz" diye sürdürdü.

Shapp hükümetin gelecek hafta P&O Ferries şirketini, kimseyi asgari ücretin altında işe almamasını sağlayacak bir geri adıma zorlayacak adımlar atacağını da ekledi.

Bu değişikliklerin Irish Ferries şirketini de etkileyeceğini söyleyen bakan, "Onlar da aynı modeli kullandı" diye konuştu.

P&O şirketinin sahibi DP World'ün bir sözcüsü iki gün önce Hebblethwaite'nin görevden alınmayacağını söylemişti ama tepkiler büyüdükçe bu karar değişebilir.

P&O'nun bağlı olduğu şirketin kâr ı yüzde 52 arttı

P&O Ferries, dünyanın en büyük liman ve gemi işletmelerinden biri olan Dubai merkezli DP World'e bağlı bir şirket.

Şirketin, işçilerini topluca işten çıkarıp yerine ucuz iş gücü almazsa batacağı yolundaki savunusunu eleştirenlerin bir kısmı, DP World'ün kârının 2021 yılının ilk altı ayında yüzde 52 arttığına dikkat çekiyor.

Reuters haber ajansının şirketin kendi açıklamasına dayanarak verdiği rakamlara göre, geçen yılın ilk altı ayında DP World'ün kârları 313 milyon dolardan 475 milyon dolara çıktı.

P&O yöneticilerine de yüksek maaşlar ödüyor. Kendisi yılda 325 bin sterlin çıplak maaş (ikramiye ve diğer haklar hariç brüt) alan genel müdür Hebblethwaite, dün parlamentoda, bu işten çıkarmalardaki "başarısı" nedeniyle ikramiye de alıp almayacağı sorusuna "Bilmiyorum" yanıtını verdi.

2020 yılında P&O yöneticilerine ödenen toplam maaş 1,9 milyon sterlin, en yüksek yönetici maaşı da 452 bin sterlindi.

Hebblethwaite, milletvekillerine P&O'nun yeni işe aldığı "ucuz" işçilere saat başına 5,5 sterlin vereceğini söyledi. Bu uluslararası denizcilik standartlarına uygun ama İngiltere'de uygulanan asgari ücretin altında bir ödeme.

1 Nisan tarihinden itibaren İngiltere'de 23 yaş ve üzeri işçilere asgari saat ücreti 9,50 sterlin olarak belirlendi.

Hebblethwaite şirketinin yeni 'işletme modelinin', "küresel modeller ve rakip firmalarla uyumlu" olduğunu söyledi. Daha ucuz işgücü alımıyla maaş bütçesini yarıya indirdiklerini de ekledi.

Bu arada şirketin hangi yasal boşluktan yararlandığı da tartışma konusu oluyor.

Şirket toplu çıkarma durumunda sendikalara danışma konusunda İngiltere'de iş hukukunu ihlal ettiğini kabul ediyor. Ama yetkili mercilere bir süre önce bildirimde bulunma konusundaki yasayı ihlal etmediğinde ısrarlı.

Şirketin gemileri İngiltere ticaret siciline değil Barbados, Bermuda ve Kıbrıs'a kayıtlı. Bu nedenle de işten çıkarma bildirimlerini bu ülkelerin yetkililerine yaptığını söylüyor.