İklim Zirvesi'nde verilen taahhütler küresel ısınmayı iki derecenin altında tutabilir

Yeni bir araştırmaya göre dünya liderlerinin COP26 İklim Zirvesi'nde vardığı anlaşma, dünyada bu yüzyılın sonuna kadar yaşanacak ısınmayı 2 derecede sınırlı tutabilir. Ancak uzmanlar, ısınmayı Paris İklim Anlaşması kapsamında hedef belirtilen 1,5 derecede tutmanın neredeyse imkansız olduğunu söylüyor.

Nature adlı bilim dergisinde yayımlanan araştırma, ülkelerin COP26 taahhütlerini "eksiksiz ve vakitlice" uygulaması durumunda küresel ısınmanın 1,9-2 derece arasında artış göstereceğine işaret ediyor.

Ancak bilim insanları, dünyanın Paris İklim Anlaşması'nın hedeflediği 1,5 derece ısınma eşiğinin altında kalma ihtimalinin yüzde 6-10 kadar düştüğünü belirtiyor.

Kasım 2021'de İskoçya'nın Glasgow kentinde gerçekleştirilen COP26 İklim Zirvesi'ne katılan dünya liderleri, karbondioksit emisyonlarını en kısa sürede azaltmak için bir dizi önlem içeren bir anlaşma imzalamıştı.

Bazı ülkeler ise net sıfır karbon hedefine yönelik daha uzun vadeli planlar belirledi. Bunlardan bir tanesi, 2070 yılına kadar net sıfıra ulaşacağı taahhüdünde bulunan Hindistan'dı.

Uzmanlar, dünyanın 1,5 dereceden fazla ısınmasının başta ada ülkeleri ve gelişen ülkeler olmak üzere tüm dünya için çok tehlikeli olacağını ifade ediyor. Isınmanın kontrol altına alınmadığı takdirde yüz yıldan kısa süre içinde kuraklık, deniz seviyelerinin yükselmesi ve çok sayıda canlı türünün tamamen yok olması gibi bir dizi felaket ve dev bir tahribatla baş başa kalacağımız aktarılıyor.

COP26 sırasında İklim Faaliyet Takibi (CAT) araştırmacıları, liderlerin hedefleri ve taahhütlerini inceledi, hepsinin vaktinde uygulanması durumunda küresel ısınmanın azalacağını tespit etti.

Ancak önemli olan soru, ısınmanın ne kadar azalacağı.

Kısa ve uzun vadeli hedefler

Akran denetimi sürecinden geçmiş bu yeni çalışma, CAT araştırmacılarının bulgularını analiz etmeye devam ediyor.

Araştırmacılar, ilk etapta COP26'ya katılan ülkelerin 2030 yılına kadarki kısa vadeli hedeflerini inceliyor.

Bu hedefler tek başına ele alındığında sıcaklık artışının bu yüzyılın sonuna kadar 2,6 dereceye tırmanması bekleniyor, milyonlarca kişinin hava felaketleri ile karşı karşıya kalması anlamına geliyor.

Ancak ülkelerin uzun vadede net sıfır hedefine doğru çalışmalarını sürdürmesinın ısınma üzerinde büyük bir etkisi olacağını gösteriyor.

Araştırmanın baş yazarı olan Melbourne Üniversitesi'nden Profesör Malte Meinshausen, "Bu, tüm planlarımızın uygulanması durumunda küresel ısınmayı 2 derecenin altında tutma ihtimalimizin yüzde 50'den yüksek olduğunu belirten ilk çalışma" diyor ve devam ediyor:

"Ancak bu yüzyılda 1,5 hedefinin yüksek oranda üstüne çıkmamamız için çalışmalarımızı ciddi şekilde hızlandırmamız gerekiyor."

Araştırmacılar, gelişen ülkelere karbon salımlarını azaltmarı için madde ve teknik destek verilmesinin elzem olduğunu belirtiyor.

Ancak tüm hedeflerin yerine getirilmesi durumunda bile Paris Anlaşması'nın 1,5 derece eşiği ile sınırlı kalma ihtimalimizin yüzde 10'dan az olduğu ifade ediliyor. Uzmanlar, bunun başlıca sebebinin ise küresel karbon salımlarının kısa vadede yükselmesi olduğunu söylüyor.

Karbondioksit emisyonlarında yüzde 13 yükseliş

Bilim insanları 2030 yılına kadar karbondioksit emisyonlarının yüzde 45 oranında azalması gerektiğini söylüyor.

Ancak bu çalışma, önümüzdeki 8 yıl içinde emisyonların yüzde 13 oranında yükseleceğini tespit ediyor.

Uluslararası Enerji Ajansı'nda çalışan ve araştırmanın yazarlarından olan Christophe McGlade, "Şu an bizim için en önemli şey 2030 yılına kadarki süreçte karbon salımlarını azaltmak" diyor ve devam ediyor:

"Örneğin yollarda hız sınırlarını düşürmek, petrol talebini düşürecek ve böylece karbondioksit emisyonlarını azaltacaktır. Hükümetlerin uzun vadeli hedeflerini destekleyecek bu tür uygulamalar getirmesi mümkün."

"1,5 derece eşiği neredeyse imkansız"

Bazı uzmanlar ise raporu farklı şekilde yorumluyor, küresel ısınmayı kontrol altına almak için atmosferden karbondioksiti çeken teknolojilere ihtiyacımız olduğunu savunuyor.

Araştırmayla bağlantısı olmayan ancak bu alanda çalışmalar yürüten ve Oslo merkezli Uluslararası İklim Araştırmaları Merkezi'nde çalışan Glen Peters, "1,5 derece eşiğinin artık neredeyse imkansız olduğunu, bu hedefe ulaşmanın tek yolunun atmosferden karbon çekmek olduğu mesajını yazıya dökerek anlatmak oldukça zor" diyor.