Fransa'da kraliyet mobilyası sahtekârlığı: 'Milyon dolarlık vurgunun' arka planı

2010'ların başında, Versailles Sarayı arazisinden geldiği söylenen iki süslü koltuk, Fransa'daki antika piyasasında ortaya çıktı.

Fransa'nın eski rejiminin son kraliçesi Marie Antoinette için yapılmış en pahalı koltuklar olduğu düşünülen bu parçalar, 1700'lerde Paris'te çalışan ünlü mobilya ustası Nicolas-Quinibert Foliot'nun mührünü taşıyordu.

Büyük bir keşif olan bu çift koltuk, 2013 yılında Versailles'ın talebi üzerine Fransız hükümeti tarafından "ulusal hazine" ilan edildi.

Bu tür eşyaları geniş müze koleksiyonunda sergileyen saray, koltukları satın almakla ilgilense de fiyatı çok yüksek bulundu.

Bunun yerine koltuklar, Katar Prensi Muhammed bin Hamad Al Thani'ye dudak uçuklatan bir fiyata, 2 milyon euroya satıldı.

Bu koltuklar, son yıllarda antika piyasasında ortaya çıkan 18. yüzyıl kraliyet mobilyalarının dikkat çekici bir kısmını oluşturuyordu.

Bunlar arasında Versailles'daki Marie Antoinette odalarından birinde yer aldığı iddia edilen başka bir koltuk takımı; Kral XV. Louis'nin metresi Madame du Barry'ye ait olduğu söylenen ayrı bir çift koltuk; Kral XVI. Louis'nin kız kardeşi Prenses Élisabeth'in koltuğu; ve XV. Louis'nin kızı Prenses Louise Élisabeth'e ait olan bir çift tabure de vardı.

Bu parçaların çoğu, müze koleksiyonunda sergilemek üzere Versailles tarafından satın alındı, bir koltuk ise zengin Guerrand-Hermès ailesine satıldı.

Ancak 2016 yılında, bu kraliyet koltuklarının yer aldığı koleksiyon, Fransız antika dünyasını sarsan bir skandala karıştı ve sektörün itibarını zedeledi.

Sebebi mi? Koltukların hepsi aslında sahtelerdi.

Skandal, Fransa'nın önde gelen antika uzmanlarından Georges "Bill" Pallot ve ödüllü mobilya ustası Bruno Desnoues'un dokuz yıllık bir soruşturmanın ardından dolandırıcılık ve kara para aklama suçlamalarıyla yargılanmalarıyla patlak verdi.

Galerie Kraemer ve direktörü Laurent Kraemer de bazı koltukları sattıkları gerekçesiyle "ağır ihmal yoluyla aldatma" ile suçlandı.

Üç sanık da Mart ayında görülen davanın ardından, Çarşamba günü Paris yakınlarındaki Pontoise kentindeki bir mahkemede tekrar hâkim karşısına çıkacak.

Pallot ve Desnoues suçlarını kabul etti, ancak Kraemer ve galerisi "ağır ihmal" suçlamasını reddediyor.

'Şaka' olarak başladı

18. yüzyıl Fransız koltukları konusunda en üst düzey uzman olarak kabul edilen, konuyla ilgili otorite kitapların yazarı Pallot, Versailles gibi kurumlar tarafından tarihi eşyaların gerçek olup olmadığını değerlendirmek üzere sıkça görüşüne başvurulan bir isimdi.

Hatta Fransız mahkemelerinde bile bir eşyanın gerçekliği konusunda şüphe duyulduğunda bilirkişi olarak çağrılıyordu.

Suç ortağı Desnoues ise birçok prestijli ödül kazanmış, 1984'te Fransa'nın en iyi yontucusu seçilmiş usta bir mobilya üreticisi ve heykeltıraştı.

Versailles'da mobilyaların ana restoratörü olarak görev yapmıştı.

Mart ayında mahkemede konuşan Pallot, planın 2007 yılında, Madame du Barry'ye ait olduğu düşünülen bir koltuğun restorasyonu sırasında "şaka olarak" başladığını anlattı.

İkili, o koltuğun birebir kopyasını yapmayı denedi.

Ve işlerinde usta olan bu ikili, dönemin uzmanlarını kandırmayı başardı.

Başarılarının verdiği güvenle daha fazlasını yapmaya başladılar.

Mahkemede koltukları nasıl yaptıklarını anlatan ikili, Pallot'nun çeşitli müzayedelerden düşük fiyatlara ahşap iskeletler satın aldığını, Desnoues'un ise atölyesinde bazı parçaları yaşlandırdığını söyledi.

Daha sonra koltuklar altın yaldız ve döşeme işlemlerine gönderiliyor, ardından Desnoues desenler ve ahşap cilası ekliyordu.

18. yüzyılın büyük mobilya ustalarına ait mühürler ya sahte olarak basılıyor ya da döneme ait gerçek mobilyalardan alınıyordu.

Koltuklar tamamlandığında Pallot, bunları Galerie Kraemer gibi galerilere ve çalıştığı Didier Aaron gibi galerilere aracılar üzerinden satıyordu.

Daha sonra bu koltuklar, Londra'daki Sotheby's ve Paris'teki Drouot gibi müzayede evlerinde satışa sunuluyordu.

Mahkemedeki ifadesinde "Ben kafaydım, Desnoues ellerdi," diye konuştu Pallot gülerek.

"Her şey sahteydi, para hariç," diye ekledi.

Savcılar, iki adamın sahte koltuklardan 3 milyon eurodan fazla kazanç elde ettiğini iddia ediyor. Ancak Pallot ve Desnoues kazançlarının 700 bin euro civarında olduğunu belirtiyor.

Gelirlerin yabancı banka hesaplarına yatırıldığı belirtiliyor.

Versailles'ı temsil eden avukatlar BBC'ye yaptıkları açıklamada, Sorbonne Üniversitesi'nde ders veren Pallot'nun, "akademik araştırmaları kapsamında Versailles ve Louvre Müzesi'nin arşivlerine ve belgelerine ayrıcalıklı erişimi" sayesinde kurumu kandırabildiğini belirtti.

Avukat Corinne Hershkovitch'in ekibi tarafından yapılan açıklamada, Pallot'nun 18. yüzyılda Versailles'ta yer alan kraliyet mobilyalarının envanterine dair "derin bilgisi" sayesinde koleksiyonlardan eksik olan parçaları tespit ettiği ve Desnoues'un yardımıyla bunların sahtelerini yaptığı ifade edildi.

Ayrıca Desnoues'un, kopyalarını yaptığı orijinal koltuklara erişimi olduğu, bu sayede "envanter numaraları ve döneme ait etiketlere kadar tüm görsel özellikleriyle gerçeğe tamamen benzeyen sahte eserler üretebildiği" belirtildi.

Açıklamada, "Meslektaşları tarafından tanınan bu iki profesyonel ve yetkin kişinin kurduğu dolandırıcılık ortaklığı, kendilerini iş ortağı olarak gören Fransız kurumlarını kandırmalarını ve güvenlerini boşa çıkarmalarını mümkün kıldı. Bu da Versailles'ın ve küratörlerinin itibarını zedeledi" denildi.

Savcı Pascal Rayer, davanın sanat piyasasında daha sıkı düzenlemelere ihtiyaç olduğunu gösterdiğini ve antikacılıkta uyulması gereken standartları da gözler önüne serdiğini söyledi.

Mahkemede, Fransız makamlarının, bir Portekizli adam ve eşinin lüks yaşam tarzını fark etmesiyle bu plana dair ipuçlarını bulduğu anlatıldı.

Aylık yaklaşık 2 bin 500 euro gelirle Fransa ve Portekiz'de toplam değeri 1,2 milyon euro olan mülkleri nasıl satın alabildikleri konusunda polisin sorgusuna çekilen adam AFP haber ajansına göre dolandırıcılık planına dahil olduğunu itiraf etti; ki kendisinin Paris'teki galerilerde çalışan bir tamirci olduğu anlaşıldı.

Paranın izi, daha sonra Desnoues ve Pallot'a ulaştı.

'Ağır ihmal' vakası

Davada ilk başta suçlanan bazı kişiler (aracı olanlar dahil) hakkındaki suçlamalar daha sonra düşürüldü.

Ancak Galerie Kraemer ve bazı sahte koltukları Versailles ve Katar Prensi Al Thani gibi koleksiyonerlere sattığı belirtilen direktör Laurent Kraemer hakkındaki suçlamalar sürdü.

Savcılar, galeri ilk başta sahte parçalarla kandırılmış olsa bile, Kraemer ve galerisinin, bu koltukların gerçekliğini yeterince araştırmadan yüksek fiyatlarla koleksiyonerlere sattıkları için "ağır ihmal"de bulunduklarını iddia ediyor.

Savcı Rayer, kapanış konuşmasında, "Galerie Kraemer'in itibarına ve bağlantılarına bakıldığında, mobilyaları Versailles'a veya Louvre'a götürerek karşılaştırma yapabilirlerdi," dedi.

"Ayrıca koltukların kaynağındaki belirsizlik ve değerlerinin yüksekliği göz önüne alındığında, başka uzmanlara da danışabilirlerdi."

Mahkemede konuşan Kraemer ve galerisinin avukatı, müvekkilinin "suç ortağı değil, dolandırıcılığın kurbanı" olduğunu belirtti ve Kraemer'in sahtekârlarla doğrudan bir teması olmadığını ifade etti.

BBC'ye yapılan açıklamada avukatlar Martin Reynaud ve Mauricia Courrégé, "Galeri sahtekârların ortağı değildir, mobilyaların sahte olduğunu bilmiyordu ve bunu tespit edemezdi" dedi.

Avukatlar "Mobilyaları ulusal hazine ilan eden Versailles ve diğer uzmanlar gibi, Kraemer galerisi de sahtekarların kurbanıdır" diye eklediler.

"Bu durumun mahkeme kararıyla tanınmasını bekliyoruz."

BBC, Pallot'nun avukatına yorum için ulaştı ancak Desnoues ya da avukatına ise ulaşamadı.