Çibok Kızları: Boko Haram'ın Serbest Bıraktığı Kızları Ne Bekliyor?

Nijerya'nın kuzeydoğusundaki Çibok bölgesinde radikal İslamcı Boko Haram militanları tarafından kaçırılan kızlardan 82'sinin Cumartesi günü serbest bırakılması büyük bir sevinç yarattı. Fakat BBC'den Alastair Leithead, kızların evlerine dönemeyebileceğini söylüyor.

Boko Haram tarafından kaçırılmanın çilesi serbest bırakılınca bitmiyor. Aslında topluma ve ailelerine yeniden karışmak için gereken uzun yolun yalnızca ilk adımı serbest bırakılmak.

Küçük yaşta kaçırılan ve 'Çibok kızları' olarak adlandırılan bu insanlar, serbest bırakıldıklarında birer genç kadın olmuştu.

Çibok kızları, önümüzdeki günlerde aileleriyle görüştürülecek.

Çibok kızlarının ebeveynlerinden bir temsilci kızları ziyaret ederek kimliklerini kontrol etti ve çocuklarının serbest kalıp kalmadığını merakla bekleyen ailelere iyi ve kötü haberleri verdi.

Kaçırılan 276 kızdan 100'ünün halen örgütün elinde olduğu tahmin ediliyor. BBC'ye bilgi veren kaynaklara göre Boko Haram, dört üyelerinin serbest bırakılması karşılığında 83 kızın serbest bırakılması konusunda anlaşmıştı.

Kızlardan 82'si serbest kalırken biri "Burada mutluyum. Koca buldum" diyerek ayrılmayı reddetmişti.

Çocuklar devlet korumasına mı alınacak?

Önümüzdeki süreçte, üç yıldır kızlarından ayrı kalan ailelerin gözyaşları içinde çocuklarına kavuşacağı sahnelere tanık olacağız.

Peki ya sonra?

Ekim 2016'da serbest kalan 21 Çibok kızının ve kaçmayı başaran az sayıda kızın geçtiği süreçler, bu genç kadınların nasıl bir rehabilitasyonla topluma yeniden entegre edileceği konusunda fikir veriyor.

Bu süreç bazılarına göre devlet bakımı, bazılarına göre ise çocuğun devlet korumasına alınması olarak tanımlanabilir.

Ailelerin bir kısmı bu süreci desteklerken diğerleri çocuklarının 6 ay önce serbest bırakılmasına rağmen eve dönmelerine izin verilememesine öfkeli.

Başkent Abuja'daki çocukların tutulduğu güvenli devlet barınağını ziyaret eden ailelerden biri geçen hafta çocuklarına iyi davranıldığını ve keyiflerinin yerinde olduğunu söyledi.

"Kızlara sunulan imkanlar bana memnuniyet verdi. Durumları iyi" dedi kızı Maryam'ı göremeye giden Ali Maiyanga Askira:

"Bizimle birlikte olabilmesini isterdim ama ona devletin baktığı kadar iyi bakamayacağımı biliyorum.

"Burada kızlara terzilik, dikiş, örgü gibi mesleki eğitim ve okul dersleri veriliyor. Eğitim bakanı önümüzdeki dört ayda çocukların okula geri döneceğini söyledi. Hükümetin kararlarından memnunum."

Ama bazı aileler bir an önce kızlarına kavuşmak istiyor.

Noel'de kızların Çibok'a gelmeleri sağlansa da ailelerini yalnızca kısa süreliğine ziyaret etmelerine izin verilmesi, evlerinde kalmalarına izin verilememesi bazı ailelerin tepkisini çekmişti.

Bir baba, "Kızımın eve bu kadar yaklaştıktan sonra eve girmesine izin verilmemesine inanamıyorum" demişti.

Başkent Abuja'daki Çibok topluluğunun başkanı Tsambido Hosea ise ailelerin küçük gruplar halinde Abuja'da ziyaretine izin verildiğini söylüyor:

"Bir rehabilitasyon sürecindeler. Okula devam edebilmeleri için devlet eksik kaldıkları dersleri veriyor."

Eve dönmelerine izin verilmemesi Hosea için bir sorun değil:

"Bildiğimizi, her an arayıp ulaşabileceğimiz kişilerin ellerindeler. Teröristlerin ellerinde olmalarından çok farklı bir durum bu."

İslamcı örgütün elinden kurtulanlarla daha önce çalışmış olan psikologlar, bu kişilerin topluma yeniden entegre edilebilmesi için terapinin izolasyondan daha iyi olduğunu söylüyor.

Fakat çocukların tekrardan kaçırılmaması için evlerine dönmelerine izin verilmediğine yönelik şüpheler de var.

Daha önce Boko Haram'ın Çibok kızları haricinde kaçırdığı bazı kişilerin yeterli psikolojik destek almadan eve döndüklerinde toplum tarafından, hatta ailelerinin bir kısmı tarafından da dışlandıkları görülmüştü.

Bunlardan bazıları Hıristiyanlıktan İslam'a geçmiş, bazıları Boko Haram savaşçılarıyla evlenip çocuk yapmıştı.

Boko Haram kaynaklı şiddet olayları sonlandıktan sonra, kaçırılanların topluma hızla ve başarılı bir şekilde entegre edilmemesi durumunda militanların bölgedeki etkisinin bir nesil boyunca devam edeceği açık.

Şu anda ise Cumartesi günü serbest bırakılan kızların bir süre daha ailelerinden ayrı kalmaya hazırlanması gerekiyor.