Bosna Savaşında Ölen Hat Sanatı Saraybosna'da Yeniden Diriliyor

Bosna Hersek'te hat sanatını devam ettiren iki ustadan biri olan İzudin Durakoviç, Bosna savaşında neredeyse tamamen yok olan hat sanatı geleneğinin bugün yeniden dirilmeye başladığını açıkladı.

Sanata olan ilgisinin ortaokul çağında başladığını ve o yıllarda resimle ilgilendiğini söyleyen Durakoviç, 1992-95 yılları arasındaki Bosna savaşının ardından hocaları ve dini kitaplar vesilesiyle hat sanatıyla tanıştığını ve bu sanata aşık olduğunu söyledi. Durakoviç, hat sanatını meşhur Hattat rahmetli Eşref Kovaçeviç Efendi'nin talebesi olan ve o dönem Bosna Hersek'teki yegane Hattat olan Prof. Dr. Hazim Numanagiç'ten aldığı derslerle öğrendiğini anlattı. 1999'da Gazi Hüsrev Bey Camii'ndeki restorasyonda da vazife alarak üstadı ile buradaki kaligrafik eserleri yenilediklerini ifade eden Durakoviç, bu dönemden sonra ise kendi kendini geliştirmeye devam ettiğini söyledi.

"Bosna'da Hat Sanatı ölmüştü"

Hat sanatının Bosna Hersek'te köklü bir gelenek ve medrese eğitiminin bir parçası olduğunu söyleyen Durakoviç, "Savaş öncesi dönemde meşhur hattatlarımız vardı. El yazması Kuran'ı Kerim hazırlayan Eşref Kovaçeviç Efendi, Türkiye ve ötesinde bilinen bir isimdi. Bizlere ulaşan bir gelenek bu. Lakin savaş nedeniyle bu sanat, bir bakıma öldü. Bugün hat sanatı yeniden doğuş safhasında. Savaştan sonra bir uyanış söz konusu oldu ve bu sanata alaka oldukça arttı. Bu sanatın ölmemesi için gayret gösteriyoruz. Ben de birisi medrese öğrencisi olmak üzere birkaç talebeye ders veriyorum" dedi.

"Türk turistler ilgi gösteriyor"

Eserlerine Türk turistlerin ilgi gösterdiğini vurgulayan Durakoviç, "Buraya gelen Türk misafirlerin büyük kısmı, hat eğitimini Türkiye'de alıp almadığımı merak ediyorlar. Bu sanatı Bosna Hersek'te öğrendiğimi söylediğimde ise gerçekten çok şaşırıyorlar. Türkiye'de hat sanatı, tezhip ve ebru sanatı çok yaygın ve meşhur. Bosna Hersek'te de ilgi giderek artıyor diyebilirim. 2011 yılında İran'da tertiplenen beynelmilel hat sergisine katılarak burada Türkiye'den büyük hattatlar Ahmet Kutluhan, Abdullah Gül ve Ahmet Demir ile tanışma imkanı buldum. Türk hattat dostlarımla irtibatımız sürüyor ve düzenli olarak görüşüyoruz" dedi.

"Bosna Hersek'te Hat Sanatına destek sınırlı"

Eserleriyle bazı ortak sergilerde yer aldığını lakin Bosna Hersek'te henüz yeni hatırlanmaya başlanan bu sanat dalında sergi tertiplemek için sponsor bulmanın çok zor olduğunu vurgulayan Durakoviç, "Eğer bir sergi açılacaksa bunun masraflarını tamamen kendinizin karşılayabiliyor olması gerekiyor. Maalesef, basılı eserlere ve hazır materyallere gösterilen rağbet el sanatlarına gösterilmiyor. Bosna Hersek genelinde hat sanatı icra edilen yalnız iki atölye bulunuyor. Birisi burası, diğeri de hocalarımdan Hazim Numanagiç'e ait olan. Günümüzde, basılı materyallerle mücadele etmek gerçekten zor. Lakin yine de sanatçının elinden çıkan eserlere de ilgi mevcut" diye ekledi.

"Günümüz insanı aceleci"

Hat sanatıyla ilgilenmek için ruh dinginliği, huzur ve sabrın şart olduğunu vurgulayan Durakoviç, "Bosna Hersek'te Yunus Emre Türk Kültür Merkezi ve Kral Fahd Kültür Merkezi hat sanatı kursu veriyor lakin temel bilgi alınan bu kurslardan sonra insanların bu sanata zaman ayırmaları ve kendilerini geliştirmeleri gerekiyor. Fakat insanların bugün en büyük sorunu, acelecilik. Her şeyi çarçabuk halletmek istiyorlar. Ama hat sanatı böyle değil. Zaman ayırmak, pratik yapmak ve gayret göstermek gerekiyor, dinginlik gerekiyor" ifadelerini kullandı. - SARAYBOSNA