BBC'nin 2021 yılı 100 Kadın listesi yayınlandı: Bu yılki listede Sevda Altunoluk ve Elif Şafak da var

BBC, yaptıklarıyla ilham kaynağı olan ve etki yaratan kadınlara dikkat çekmek amacıyla hazırladığı '100 Kadın Projesi' çerçevesinde, bu yıl için seçtiği kadınların isimlerini açıkladı. Afgan kadınların ağırlıkta olduğu bu yılın listesinde Türkiye'den paralimpik sporcu Sevda Altunoluk ve Fransa'dan Fransa doğumlu yazar Elif Şafak da var.

En genç Nobel Barış Ödülü sahibi Malala Yousafzai, Samoa'nın ilk kadın başbakanı Fiame Naomi Mata'afa ve aşı güvenirliği için kampanya yürüten Profesör Heidi J. Larson, göze çarpan isimler arasında.

Bu yılki listeye giren kadınlar, Covid-19'un yarattığı deprem ardından toplumlarını, kültürlerini ve dünyayı nasıl değiştirmek istediklerini dile getirdi, nasıl bir dünya görmek istediklerini anlattı.

Afgan kadınlar çoğunlukta

Bu yılki listenin bir özelliği de neredeyse yarısının Afgan kadınlardan oluşması. Bu kadınlardan bazıları, kendi güvenlikleri için takma isimle ve fotoğrafsız olarak temsil ediliyor.

Afganistan'da 2021'in Ağustos ayında Taliban'ın iktidara gelmesi, milyonlarca Afgan vatandaşının hayatını değiştirdi. Kızların ortaöğretime devam etmesi yasaklandı, Kadın Bakanlığı ortadan kaldırılıyor, çalışan kadınlardan çoğuna, artık işe gelmemeleri söylendi.

Taliban yönetimi, 3 Aralık'ta ülkede kadın haklarına yönelik bir kararname yayımladı. Kararnamede, kadınların mülk olarak görülmemesi ve evlilikte rızalarının olması gerektiği belirtildi. Ancak insan hakları kuruluşları ve gözlemciler, kararnamede, kız çocuklarının ortaöğretime erişiminden ve evleri dışında çalışmasından bahsedilmemesini eleştirdi.

Bu yılki 100 Kadın yelpazesi, yeni bir hayat kurmak zorunda kalan Afgan kadınların cesaretini ve başarılarını yansıtmayı amaçlıyor.

100 kadın nasıl seçildi?

BBC'nin 100 Kadın ekibi, Dünya Servisi'nin çeşitli dillerde yayın yapan bölümlerinin de önerileriyle bir liste hazırladı. Listede, ilham verici öyküleri olanların yanı sıra, başarılarıyla ya da yarattıkları etkiyle 12 ay içinde ön plana çıkan kadınlara yer verilmesi amaçlandı.

Daha sonra bu isimler arasından, pandemi sonrasında yeni bir dünya kurulmasına katkıda bulunanlar seçildi.

Bu yıl, daha önce hiç görülmeyen bir uygulamayla listenin yarısının tek bir ülkeye, Afganistan'a ayrılması kararlaştırıldı.

İnsan hakları kuruluşları, Taliban'ın yönetime geldiği ülkede daha uzunca bir süre kadın haklarının gerileyeceği endişesini dile getirirken, listenin yarısını Afgan kadınlarına ayırarak, seslerini duyurmak istedik.

Bazı Afgan kadınları, listede kendilerini ve ailelerini korumak amacıyla takma isimle, fotoğrafsız olarak verildi.

Credits

Prodüktör ve editör Valeria Perasso, Amelia Butterly, Lara Owen, Georgina Pearce, Kawoon Khamoosh, Haniya Ali, Mark Shea. BBC 100 Women editörü : Claire Williams. Prodüksiyon : Paul Sargeant, Philippa Joy, Ana Lucía González. Geliştirme : Ayu Widyaningsih Idjaja, Alexander Ivanov. Tasarım : Debie Loizou, Zoe Bartholemew. İllüstrasyon : Jilla Dastmalchi.

Fotoğrafların telif hakları : Fadil Berisha, Gerwin Polu/Talamua Media, Gregg DeGuire/Getty Images, Netflix, Manny Jefferson, University College London (UCL), Zuno Photography, Brian Mwando, S.H. Raihan, CAMGEW, Ferhat Elik, Chloé Desnoyers, Reuters, Boudewijn Bollmann, Imran Karim Khattak/RedOn Films, Patrick Dowse, Kate Warren, Sherridon Poyer, Fondo Semillas, Magnificent Lenses Limited, Darcy Hemley, Ray Ryan Photography Tuam, Carla Policella/Ministry of Women, Gender and Diversity (Argentina), Matías Salazar, Acumen Pictures, Mercia Windwaai, Carlos Orsi/Questão de Ciência, Yuriy Ogarkov, Setiz/@setiz, Made Antarawan, Peter Hurley, Jason Bell, University of Sheffield Hallam, Caroline Mardok, Emad Mankusa, David M. Benett/Getty, East West Institute Flickr Gallery, Rashed Lovaan, Abdullah Rafiq, RFH, Jenny Lewis, Ram Parkash Studio, Oslo Freedom Forum, Kiana Hayeri/Malala Fund, Fatima Hasani, Nasrin Raofi, Mohammad Anwar Danishyar, Sophie Sheinwald, Payez Jahanbeen, James Batten.