Almanya'da Binlerce Aşırı Sağcıyı Sokaklara Döken Söylentiler Nasıl Çıktı?
Chemnitz'de bir marangozun bıçaklanarak öldürülmesinden sonra olay hakkında çok az şey bilinmesine rağmen cinayeti işleyenlerin Suriyeli ve Iraklı iki kişi olduğu söylentisi hızla yayıldı.
Pazar günü sabaha karşı, otuzlu yaşlarındaki Alman marangozun sokak kavgasında bıçaklanarak öldürüldüğü kaldırımda hala küçük mumlar yanıyor.
Hala onu hiç tanımayan insanlar gelip bu noktaya çiçekler bırakıyor, sessizce el ele saygıyla bekliyor. Kendiliğinden oluşan bu derme çatma 'anıt' Chemnitz kentinde patlayan öfke ve acının da günlerdir odağı oldu.
Kavganın neden ve nasıl başladığı konusunda hala pek bilgi yok. Polis, marangozun, tacize uğrayan bir kadını savunurken öldürüldüğü söylentisini yalanladı.
Fakat marangozun kaldırıldığı hastanede ölümünden sonraki bir iki saat içinde, katillerin biri Suriyeli biri Iraklı iki kişi olmasından kuşkulanıldığı yolundaki söylentiler saman alevi gibi yayıldı ve bu şiddetli bir öfke ve tepki patlamasına yol açtı. İki gecedir önce yüzlerce sonra binlerce aşırı sağcı ve destekçileri sokaklara döküldü.
Chemnitz polisi açıkça bu kadar çok insanın bu kadar kısa zamanda sokaklara dökülmesini beklemediğini kabul ediyor. Gösterilerin ardındaki örgütlenmeler sosyal medyayı ustaca kullandılar.
Özellikle Pazartesi gecesi bütün ülkeden katılım sağlandı.
Gösterilerde Almanya'da suç sayılmasına rağmen açıkça Nazi selamı verildiği, yabancı görünümlü kişilere saldırıldığı görüntüler, İkinci Dünya Savaşı'nda yaşananlar nedeniyle ülkelerinin faşizmin her türüne karşı mücadelede özel bir sorumluluğu olduğu hissini taşıyan bir çok Almanda dehşet yarattı.
Fakat olan biten karşısında hiç şaşırmayanlar da az değil.
Ülkenin doğusunda aşırı sağ ne kadar güçlü?
Bir kısım yorumcu aşırı sağcı akımların eski Doğu Almanya'da, birleşmeden sonra yaşanan sosyal ve ekonomik eşitsizlikler nedeniyle kolayca ve hızla karşılık bulduğunu düşünüyor.
Örneğin aşırı sağcıların karıştığı şiddet olayları geçen yılın rakamlarına bakıldığında doğuda ülkenin batısına göre daha yüksek.
Saksonya eyaleti istihbarat teşkilatı başkanı Gordian Meyer-Plath, Chemnitz'deki olaylara futbol kulüpleri çevresinde örgütlenen "NS boys" ya da "Kaotik Chemnitz" gibi aşırı sağcı holigan grupların örgütlü olarak katıldığını söylüyor.
İstihbarat örgütleri 2016 yılında ülkede toplam 23 bini biraz aşkın aşırı sağcı bulunduğunu tahmin ediyordu.
Almanya yetkilileri bu örgütlenmelerle mücadeleyi yoğunlaştırma sözü verdiler fakat Chemnitz'deki gösterilere bilinen aşırı sağcı militanların dışında, kendilerini sıradan vatandaş olarak tanımlayan insanlar da katıldı.
Yüzbinlerce kişinin Almanya'dan iltica talebinde bulunduğu 2015 yılından bu yana, göçmen karşıtı duygular özellikle de ülkenin doğusunda çok daha şiddetle dile getirilir oldu.
Göçmen karşıtı aşırı sağcı Pegida hareketi Saksonya eyaletinde Dresden'de her hafta miting yapar oldu. Bu mitinglere kimi zamanlar 20 bin civarında insan katıldı.
Bunların bazıları aşırı sağcı eylemcilerdi bir kısmı değildi ama hep beraber eski Nazi sloganı "Wir sind das Volk", Türkçesiyle "Biz Halkız" atarak yürüyorlardı.
Onu Almanya için Alternatif (AfD) adındaki aşırı sağcı parti izliyor
AfD güçlendikçe güçleniyor
Saksonya aslında Almanya'nın son iltica akınından daha az pay alan eyaletlerinden.
Buna karşılık ülke çapında kamuoyu yoklamalarına göre ulusal düzeyde ikinci en büyük parti olmaya doğru yükselen göçmen karşıtı AfD'nin de kalelerinden.
Chemnitz'den gelen görüntülerdeki öfke, acı ve şiddet Almanya'da büyük bir göçmen karşıtı direnişe işaret ediyor.
Gerçekte iltica talebinde bulunanların sayısında keskin bir düşüş var ama kamuoyu yoklamaları Almanların sağlık hizmetleri, emeklilik hakları ve çevre konularında her zamankinden daha kaygılı olduğunu gösteriyor.
Chemnitz olayından sonra politikacılar itidal çağrılarında bulunadursun, Almanya geçen hafta sonu şiddete dönüşen bu göçmen karşıtlığı ve gerisindeki algıları yatıştıracak daha kalıcı yollar bulmak zorunda.