ABD Eski Dışişleri Bakanı Albright'ten Türkiye'ye Eleştiriler

ABD'nin önde gelen düşünce kuruluşlarından Brookings Enstitüsü'nde düzenlenen Sakıp Sabancı Konferansı'nda konuşan ABD'nin eski Dışişleri Bakanı Madeleine Albright, enerji güvenliği açısından Türkiye'nin jeopolitik konumunu övdü, ama hükümetle muhalefeti eleştirdi.

Amerika'nın Sesi'ne (VOA) göre, ABD'nin ilk kadın Dışişleri Bakanı Madeleine Albright, eleştiri odakları arasında, Türkiye'de basın ve ifade özgürlüğünün kısıtlanması, sosyal medya sitelerine getirilen yasaklar, yargıya müdahale ve kuvvetler ayrılığı ilkesinin çiğnenmesi, ayrıca hükümetle hükümete yakın kesimler tarafından Amerika'nın ve dini azınlıkların "asılsız komplo iddialarıyla" suçlanması vardı. Albright, Amerika'yı hedef alan komplo iddialarına yönelik eleştirilerinde doğrudan isim vermedi.

-"DEMOKRATİK KURUMLAR GÜÇLENDİRİLMELİ"-

Ekonomik ilerlemeyi Türkiye'nin demokrasisindeki gelişime bağlayan eski ABD Dışişleri Bakanı Albright, demokratik kurumlarını güçlendirmesinin, Türkiye'nin hem içeride hem de dışarıda ilişkilerini şekillendirme açısından hayati öneme sahip olduğunu savundu.

Özellikle son dönemde TBMM'de geçen demokratikleşme paketi gibi, demokratik kurumlar ve sivil toplum alanındaki ilerlemeleri öven Albright, Türkiye'nin uluslar ailesi içinde varlığını güçlendirmesini, internet iletişimi dahil kilit altyapısını genişletmesini ve sağlık sistemine erişimin arttırılmasını da bu olumlu gelişmeler arasında saydı.

Ancak "Bunlar tek başına yeterli değil' diyen Albright, "Demokrasi bir yolculuktur. Türk vatandaşları demokrasilerinin geldiği noktadan gurur duysa da, bu yolculuğun devam edeceği güvenini de içlerinde taşımalı" görüşünü dile getirdi.

Hükümete eleştirilerinde isim vermemeye özen gösteren ABD eski Dışişleri Bakanı, tüm liderlerin "kendilerine oy vermeyenler de dahil diğerlerinin" görüşlerine kulak vermesi gerektiğini, demokrasinin özünün bunu gerektirdiğini belirtti ve "Demokrasi sadece seçim değildir. Tek parti demokrasisi diye bir şey olmaz" sözlerini kullandı.

-"PENGUENLERİ BEN DE SEVERİM"-

Madeleine Albright, Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü'nün yıllık basın özgürlüğü sıralamasına göre Türkiye 2013'te 154'üncü sıraya gerilediğine, Freedom House'nun son raporunda da Türkiye'yi basın özgürlüğünde artık "özgür olmayan ülkeler" sıralamasına yerleştirdiğini anımsatan Madeleine Albright, "Türkiye'de medyaya yönelik baskıların gazetecilere hapis ya da medya kuruluşu sahiplerine vergi cezalarıyla uygulandığını" söyledi.

Birçok kitlesel medya organının hükümeti kızdıracak haber yayınlamaktan kaçındığına işaret eden Albright, "Ben de penguenleri çok severim, ama gerçekten ortada bir haber varsa, bu kamuoyundan gizlenmemeli" dedi.

-"ABD'YE YÖNELİK KOMPLO İDDİALARINDAN RAHATSIZIM"-

Madeleine Albright, son dönemde hükümet ve hükümete yakın çevrelerce dile getirilen ve kimi zaman doğrudan, kimi zaman da dolaylı bir şekilde Amerika'nın suçlandığı komplo iddialarına da değinirken de "Amerikalılar'ı ve dini azınlıkları bu komplolarla suçlayan asılsız iddialardan derin rahatsızlık duyuyorum" şeklinde konuştu.

Türkiye'de kuvvetler ayrılığı konusunda son gelinen noktayı da eleştiren Albright, "Bağımsız yargı, sağlıklı, sürdürülebilir demokrasi için gerekli" uyarısında bulundu.

Eleştirilerini hükümete olduğu kadar muhalefete de yönelten Amerika'nın eski dışişleri bakanı Madeleine Albright, "Adalet ve Kalkınma Partisi, ilk başta seçmene yönelik hizmeti sağladığı için seçildi. Benim gözlemim, halkla temasları daha iyi. Muhalefetin ise halkı hayal kırıklığına uğrattığını düşünüyorum" dedi.

-"TÜRKİYE'NİN JEOPOLİTİK KONUMU HİÇBİR ÜLKEDE YOK"-

ABD eski Dışişleri Bakanı Madeleine Albright, öncelikli olarak enerji güvenliği konusuna değindiği konuşması sırasında "Türkiye'nin jeopolitik konumu hiçbir ülkede yok" dedi . Özellikle bölgede en büyük enerji kaynağı üreticisi Rusya'ya karşı alternatif oluşturulması gerektiğini söyleyen Albright, Güney Kıbrıs ve İsrail'deki potansiyel enerji kaynaklarının Türkiye üzerinden taşınmasının yararlarına değindi.

Türkiye'nin bu iki ülkeyle de ilişkilerinin çok iyi olmadığına, ama Ankara'nın bu ülkelerle ilişkilerinde son dönemde olumlu gelişmeler yaşandığına dikkati çeken Madeleine Albright, "Tüm bu zorluklar Türkiye'nin enerji potansiyelini karşılaması için ne denli önemli diplomatik çaba göstermesini gerektiriyor" değerlendirmesinde bulundu.