700 Gün Sonra Serbest Kaldı

700 gündür Libya’da tutuklu bulunan mühendis ve işadamı Max Göldi’nin Libyadan ayrılmasına izin verildi. Bugün sabaha karşı Max Göldi ve İsviçre Dışişleri bakanı Micheline Calmy-Rey ile birlikte İsviçre’nin Zürih kentine özel bir uçakla geldi. İkilinin yanında Calmy- Rey’e destek olmak amacıyla Libya’ya giden İspanya dışişleri bakanı Miguel Angel Moratinos da vardı.

Dün öğleden sonra Muammer Kaddafi ile görüşen İsviçre Dışişleri bakanı Micheline Calmy-Rey, Max Göldi’nin ülkeden çıkış iznini aldı. İki ülke arasında ayrıca ilişkilerin normalleştirilmesi için bir protokol imzalandı.

Libya’da tutuklu olan İsviçreli işadamı Max Göldi 3 gün önce serbest bırakılmış olmasına karşın, Libya devleti ülkeden çıkması için gerekli olan seyahat vizesi vermemişti. Bu gelişme üzerine İsviçre dış işleri bakanı Micheline Calmy-Rey Libya’ya önceki akşam saatlerinde ani bir kararla, Libya’ya gitmişti. Calmy-Rey’e destek için İspanya dışişleri bakanı Miguel Angel Moratinos’da Tripoliye gitmişti.

İsviçreli işadamı Max Göldi, Vize usulsüzlüğü neden gösterilerek, yaklaşık 2 yıldır Libya’da tutuklu bulunuyordu.

LİBYA İSVİÇRE KRİZİNDE NELER OLMUŞTU?

2008 yili Temmuz ayında Cenevre de meydana gelen , Libya lideri Muammer Kaddafi’nin oğlu Hanibal‘in 2 İsviçreli otel hizmetlisini dövmeleri sonucunda, Isvicre polisi tarafindan nezarete atılmaları ve kefaletle serbest bırakılmaları ile sonuçlanan olayi onur meselesi yapan Kaddafi , olaya misilleme olarak 2 İsviçreli işadamını vize usulsüzlüğü yaptıkları gerekçesiyle tutuklamıştı.

Avrupa Birliğini alan İsviçre, aralarında Libya Lideri Muammer Kaddafi’nin de bulunduğu 180 Libyalı üst düzey kişiye Schengen ülkelerine giriş yasağı getirterek, krizde ilk raundu kazanmıştı

Uzun süren görüşmelerin ardından, Kaddafi, oğlu ve gelinine yapılanlar için özür dilendiğinde iki İsviçreliyi bırakacağı sözü vermişti. Gecen yıl, Isvicre dönemsel Cumhurbaşkanı Merz’in Kaddafi’den özür dilemesi ardından İsviçreli İşadamlarının serbest bırakılmaları beklenirken, Kaddafi aile onurlarını gerekçe göstererek işadamlarını serbest bırakmadı. Bunun üzerine Isvicre Libya vatandaşlarına kapılarını kapadı. Herhangi bir nedenle İsviçre’ye gelmek isteyen hiç bir Libya vatandaşına vize verilmedi.

Bu uygulamadan Davos toplantıları da nasibini aldı. Vize sorunu dolayısıyla gazeteciler dahil hiçbir Libyalı Davos toplantılarına katılamadı. Zaten bu yil Libya dan kimse de Isvicre nin ricası doğrultusunda çağrılmadı. Isvicre ayrıca Avrupa Birliği ülkelerinden de rica ederek Aralarında Kaddafi ve üst düzey yöneticilerin olduğu 188 Libya vatandaşına Schengen vizesi verilmesini durdurttu.

Bu gelişmeler olurken Kaddafi işadamlarının bir yıldan fazla tutuldukları hapishaneden çıkartılarak Isvicre büyükelçiliğinde tutulmalarına ve mahkeme önüne çıkartılmalarına izin verdi. Ocak ayında yapılan yargılama sonunda İşadamlarından Tunus asilli İsviçreli Rachid Hamdani suçsuz bulunurken, Libyayi terletmesine izin verileceği bildirildi. Diğer işadamı Max Göldi, Vize usulsüzlüğü nedeniyle 800 Frank para cezası ve 16 ay hapis cezasına çarptırılmıştı. Göldi’nin avukatı cezai temyiz etti. Görülen Temyiz mahkemesinde, Göldi’nin cezası 4 aya indirildi. Göldi’ tekrar hapse gönderildi. Libya daha sonra Italyanın da desteğini alarak, Avrupa’da Libyalılara uygulanan Kara Liste uygulamasını kaldırttı. Libyalılara tekrar Schengen yolu açıldı. Buna karşılık, İsviçre Libya vatandaşlarına kapılarını kapalı tutmaya devam etti.

Bu kez İtalya ve Malta’nın tam desteğini alan Libya Avrupa Birliğini de razı ederek bu Schengen yasağının kaldırılmasının İsviçre tarafından kabul edilmesini sağladı. ve ikinci raundu kazanan taraf oldu.

KARA LİSTE KALKTI

İtalyanın yoğun baskısıyla Avrupa birliği yetkilileri ve İsviçre Dışişleri arasında sürüp giden diplomasi trafiğiyle, İsviçre Dışişleri Bakanı Micheline Calmy-Rey 180 Libya vatandaşına uygulanan Schengen vizesi kara liste uygulamasının kaldırılmasına taraf olduklarını bildirdi.

Bunun karşılığında Libya da Şubat başından bu yana Schengen ülke vatandaşlarına uyguladığı vize yasağını kaldıracak. Bu konu özellikle AB tarafından memnuniyetle karşılandı. Libya ile iş yapan hiçbir AB vatandaşı şubattan buyana vize alamıyordu. Özellikle petrol ve ilişkili ürünlerle ilgili iş yapan Avrupalıların işleri büyük ölçüde aksamıştı.

İsviçre’nin Libya krizinde kara liste tavizini vermesi, Libya’da bir buçuk yıldan fazla tutuklu bulunan İsviçreli işadamı Max Göldi’nin serbest bırakılması umutlarını artırdı. Libya tarafından bu konuda şu ana kadar bir garanti gelmedi. Ancak, AB yetkilileri bu konuda çok umutlu olduklarını bildirdiler.

Selma GÜVEN STROPPEL / BASEL, (DHA)