3 Soruda Kuzey Kore'nin Son Füze Hamlesi ve Olası Sonuçları
Kuzey Kore'nin fırlattığı bir balistik füzenin Japonya'nın Hokkaido bölgesinin üzerinden geçmesi uluslararası arenada endişeyle karşılandı.
Kuzey Kore'nin fırlattığı bir balistik füzenin Japonya'nın Hokkaido bölgesinin üzerinden geçmesi uluslararası arenada endişeyle karşılandı.
Japonya'nın doğu sahili açıklarında denize düşen füzenin, Kuzey Kore'nin bir ülke üzerinden gönderdiği ve nükleer başlık takılabilecek ilk füze olduğu sanılıyor.
Peki bazı uzmanların "en ciddi provokasyon" olarak nitelendirdiği gelişmenin ne gibi sonuçları olabilir? 3 soruda derledik:
Kuzey Kore'nin son hamlesi neden bu kadar önemli?
Pek çok uzman Kuzey Kore'nin Japonya üzerinden roket atarken geçmişte bu roketlerin uydu taşıdığını ileri sürdüğüne dikkat çekiyor. Ancak bu, fazlasıyla açık bir tehdit.
Hwasong 12 tipi olduğu sanılan orta menzilli füzenin büyük bir nükleer başlık taşımak için tasarlandığına inanılıyor.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararları, Kuzey Kore'nin tüm nükleer faaliyetlerini yasaklıyor.
BBC'ye konuşan Harvard Kennedy School Kore Çalışma Grubu üyesi Dr. John Park, "Bu aşırı cesur, aşırı provokatif ve uluslararası yasalara göre yasaklanmış bir hareket" dedi.
ABD'nin Doğu Asya'da görev yapmış eski büyükelçisi ve eski Kuzey Kore müzakerecisi Christopher R. Hill de Twitter'daki hesabında, "Şimdiye kadarki en ciddi nükleer füze fırlatması" mesajını paylaştı.
Diplomat dergisinden Ankit Panda da son gelişmeyle ilgili yorumunda "Salı günkü füze, Kuzey Kore'nin son 30 yıllık füze deneme sürecinde en provokatif balistik hamleydi" dedi.
Kuzey Kore yeni bir tür mi denedi?
Hayır. Bu Kuzey Kore'nin son haftalarda denediği orta menzilli ve kıtalararası füzelerine benzer bir model. Füze fırlatıldıktan sonra 550 kilometrelik yüksekliğe ulaştı bu daha önceki fırlatmalardan çok daha düşük. Uzmanlar füzenin nereden ateşlendiğinin de önemli olduğunu söylüyor.
Kuzey Kore'nin başkenti Pyongyang yakınlarından Sunan fırlatma mevzii, ilk defa kullanıldı. Bu Kuzey Kore'nin mevzilerini genişlettiği ya da denetimden kaçmak istediği anlamına gelebilir.
Genel olarak ise uzmanlar Kuzey Kore'nin nükleer ve silah programının endişe verici bir hızda ilerlediğini söylüyor.
Harvard Kennedy School Kore Çalışma Grubu üyesi Dr. Park, "Kuzey Kore şu sıralarda orta menzilde ya da kıtalararası balistik füzeleri her dört ya da altı haftada bir deniyor. Bu bütün standartlar açısından özellikle de kapasitesi küçük görülen bir ülke açısından şaşkınlık verici" dedi.
Kuzey Kore'nin son hamlesi diplomasi açısından ne anlama geliyor?
Uzmanlara göre Kuzey Kore'nin bugünkü füze hamlesi çok açık bir mesaj veriyor.
BBC'ye konuşan düşünce kuruluşu Carnegie Endowment for International Peace'den Doug Paal, "Füze programlarını sürdürdüklerini ve nükleer programlarının uluslararası baskılardan ötürü engellenmediği mesajını vermek istiyorlar" dedi.
Kuzey Kore'in daha önce tehdit ettiği gibi ABD'nin Pasifik Okyanusu'ndaki toprağı Guam'a doğru değil Japonya'ya doğru fırlatması da çarpıcı.
Güney Kore'deki Pusan Devlet Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü Robert Kelly, "Eğer Kuzey Koreliler Guam yakınlarında deneme yapmış olsalardı bu ABD Başkanı Donald Trump üzerinde büyük baskı kuracaktı. Japonya olduğu için Trump yanıt vermekten kurtuldu" diye konuştu.
Bunun bazılarına göre diplomatik bir hamle olarak görülmesine karşın, Çin'in müttefiki Kuzey Kore'yle ilgili harekete geçmesini beklemek işe yaramıyor görünüyor ve askeri bir yanıt tek seçenek olabilir.
Korea Times gazetesi bir haberinde ABD'nin Güney Kore'ye Kuzey'den gelebilecek tehdide karşı stratejik varlıklarını konuşlandırmayı düşündüğünü açıklayan bir ABD yetkilisine atıf yaptı.
Carnegie Endowment for International Peace'den Doug Paal, "Bu iyi bir istikamet değil. Guam'a ya da başka bir ABD toprağına doğru füze fırlatmaları kadar felaket değil ama yine de kötü bir yöne gidiyor" yorumunda bulundu.