Prostat Kanseri Tedavisinde Uygulanan Başlıca Yöntemler
ilandırProstat kanseri hastalarındaki hastalık durumları birbirine benzemez. Bu yüzden her hasta için farklı bir prostat kanseri tedavi yöntemi uygun görülebilir.
Hastaya özel kişiselleştirilmiş bir tedavi planı geliştirmek için uzman ürolog ve onkologlar birlikte çalışır. Prostatınız için bir kanser teşhisi konduğunda, üroloğunuz sizin için en iyi tedaviyi belirlemek amacıyla yaşınızı ve genel sağlık durumunuzu ve kanserin ne kadar agresif olduğunu (Gleason skoru) dikkate alacaktır.
gelişen teknoloji ve başarılı tedaviler sayesinde eskiye nazaran gerilemiş durumda. Prostat kanseri olan erkeklerin çoğu mükemmel bir prognoza sahip ve 10 yıllık prostat kanseri sağkalım oranı %90'ın üzerindedir. Yani, uygulanan tedavi yöntemleri başarılıdır ve prostat kanseri ölüm oranları düşüktür.
Çoğu prostat kanseri tembeldir veya yavaş büyür ve semptomlara neden olma veya vücudunuzun diğer bölgelerine yayılma (metastaz) olasılığı düşüktür. Prostat kanseri tedavi yöntemlerinde bazen cinsel işlev kaybı ve inkontinans gibi riskler bulunmaktadır. Bu yüzden kesinlikle gerekmediği sürece yoğun bir tedaviden kaçınmaktır. Aktif izlem ve takip bu sebeple sıklıkla uygulanan tedavi yöntemidir.
Prostat Kanserinde Tedavi Yöntemleri
Prostat kanserinde uygulanacak tedaviyi tercih etmek hasta ve üroloji uzmanının birlikte vereceği bir karardır. Uygun tedavi yöntemleri ürolog tarafından sıralanır ve ortak bir karar ile tedaviye başlanır.
Şimdi prostat kanseri tedavi yöntemlerini tek tek inceleyelim.
Aktif Gözlem
Aktif gözlem (gözetim) yavaş büyüyen prostat kanseri olan çoğu erkek için tercih edilen tedavi seçeneğidir. Aktif gözetim için en iyi adaylar, prostatla sınırlı düşük dereceli kanserlere veya daha yaşlı ve daha hasta olan erkeklerdir. Hasta için aktif gözlem yöntemi önerilmişse, PSA ve dijital rektal muayene gibi testler periyodik olarak izlenecektir. Kanserin daha agresif hale gelmesi gibi bir belirti olup olmadığını belirlemek için her bir ila üç yılda bir MRI ve biyopsi yapılır. Kanser zamanla daha agresif hale gelirse, üroloji uzmanı farklı bir tedavi önerebilir.
Prostat Kanseri Ameliyatı
Prostat kanseri ilerlemişse, tüm prostat bezini, seminal vezikülleri ve lenf düğümlerini vücuttan çıkarmak gerekebilir. Bu işlemlerin yapıldığı ameliyata radikal prostatektomi denir. Kanser prostat içinde bulunduğu sürece, bu prosedür kanserinizi iyileştirebilir.
Bu ameliyat ya küçük bir açık kesi ile ya da bir robotu kullanılarak minimal invaziv olarak yapılabilir. Ülkemizde çoğu radikal prostatektomi ameliyatı, da Vinci cerrahi robotu kullanılarak gerçekleştirilir. Robotik cerrahi sayesinde cerrah ameliyat bölgesini daha iyi görür ve cihazların yüksek hassasiyeti ile hassas kontrol sağlar. Bu, daha az kan kaybı olmasını, daha kısa hastanede kalış süresi ve daha hızlı iyileşmeyi sağlar.
Robotik cerrahi uzmanı, üriner ve cinsel işlevin korunmasına yardımcı olan anatomik ve sinir koruyucu teknikler de kullanabilir.
Radyasyon Tedavisi
Prostat kanserinde radyasyon tedavisi, DNA'yı X ışınları, gama ışınları, elektron ışınları veya protonlar gibi yüksek enerjili parçacıklarla hedefleyerek kanser hücrelerinin yok edilmesini hedefler. Radyasyon onkologları, kanser hücrelerini tam olarak hedeflemek için bu parçacıkları vücudunuzun dışından tümör bölgesine yönlendirir ve genellikle yakındaki dokuyu korurlar.
Radyasyon tedavisi, erken evre prostat kanseri için ameliyat kadar etkili olabilir ve genellikle kalıcı bir tedavi sağlar. Ayrıca kanser, metastaz yapmış ve kemiklere yayılmışsa yalnızca hastanın yaşam kalitesini artırmaya yarayabilir.
Radyasyon onkoloğu, en iyi sonuçları elde etmeyi sağlamak için hasta ile birlikte en uygun tedavi planını tasarlayacaktır. Günlük, haftalık, gün aşırı veya tek doz radyasyon tedavisi uygulanabilir.
Odak Terapi Yöntemi
Erken evre prostat kanseri için odak tedavisi genellikle ilk cerrahi seçenektir. Genellikle ayakta tedavi prosedürüdür. Prostatı esasen sağlam bırakırken küçük tümörleri yok eder. İnkontinans ve erektil disfonksiyon gibi yan etkilerin süresini azaltabilir.
Cerrahınız, tümörünüzün tam yerini bulmak için bir MRI kullanır. Daha sonra şu yöntemlerden birini kullanarak tümörü ortadan kaldırırlar:
• Yüksek yoğunluklu odaklanmış ultrason: Tümörü aşırı ısıtarak yok etmek için ses dalgalarını kullanır.
• Fokal kriyoablasyon: Tümörü dondurmak ve yok etmek için enjekte edilen bir solüsyon kullanır.
İlaç Tedavileri
Agresif veya olan erkekler için genellikle ilaç tedavisi gerekir. İlaçlar, türüne göre hap veya enjeksiyon yoluyla verilebilir.
Hormon Tedavisi: Prostat kanseri, testosteron seviyelerine oldukça duyarlıdır. Hormon tedavisi, prostat tümörlerinin büyümesine neden olan testosteron üretimini kontrol eder. Bu tedavi ayrıca testosteronun kanser hücreleri içindeki etkilerini de bloke edebilir.
Bir hap veya enjeksiyon yoluyla hormon tedavisi verilir. Daha ileri veya daha yüksek riskli prostat kanserinde, iyileşme oranlarını artırmaya yardımcı olması için bazen radyasyon tedavisiyle birlikte hormon tedavisi de uygulanabilir.
Kanser prostatın ötesine yayıldığında, hormon tedavisi hastalığı kontrol altına almak için temel tedavi haline gelir.
İmmünoterapi: Bazen hasta vücudunun savunması (bağışıklık sistemi) prostat kanseri hücrelerini düşman olarak tanımaz. Prostatın ötesine yayılmış prostat kanseriniz varsa, kanseri hedeflemek amacıyla kendi beyaz kan hücrelerinizi eğitmek için bir immünoterapi ilacı kullanılabilir. Bu tedavinin sağkalımı iyileştirdiği kanıtlanmıştır.
Kemoterapi: Kemoterapi en yaygın olarak bilinen kanser tedavisidir. Kemoterapi, hızla bölünen kanser hücrelerinin hasar görmesine ve ölmesine neden olarak kanserin büyümesini ve yayılmasını durdurmak için kimyasallar (ilaçlar) kullanır.
Kemoterapi, hızlı büyüyen hücreleri hedefleyen "sistemik" bir ilaçtır (tüm vücudunuza etki eder). Bu saç dökülmesi, yorgunluk ve kusma gibi yan etkilere yol açar.
Kemik Hedefli Tedavi: Bazen prostat kanseri hastanın kemiklerine yayılır ve bu da kemiklerin kırılgan hale gelmesine neden olabilir. Kemikleri güçlendirmek için ilaç tedavisi kullanılır. Bu ilaçlar osteoporozu veya kemik dejenerasyonunu önleyebilirler.
Radium 223, prostat kanseri tedavisi için FDA onaylı en yeni ilaçtır. Spesifik olarak kemiğe yayılmış prostat kanserini hedefler ve sağkalımı iyileştirdiği çok önemli bir klinik çalışmada gösterilmiştir.
Bu radyum ilacı hastanın kanınıza enjekte edilir ve ilaç kemiğe ve kemik döngüsünün yüksek olduğu bölgelere gider. Radyoaktif parçacıklar, yakın çevredeki hücreleri öldürür.